بررسی تنوع ژنتیکی توده های جمع آوری شده آلبالو (.Prunus cerasus L) به منظور گزینش ژنوتیپ های پاکوتاه با استفاده از خصوصیات مرفولوژیک

نویسندگان

چکیده

در ایران و بسیاری از کشورها معمولا از آلبالو(.Prunus cerasus L) برای پایه گیلاس استفاده می شود. این پژوهش با هدف بررسی تنوع ژنتیکی آلبالو و شناسایی ژنوتیپ های پا کوتاه به منظور اصلاح پایه های گیلاس در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان اجرا شد. در این تحقیق ده توده جمع آوری شده آلبالو از مناطق مختلف سه استان کشور با اندازه گیری خصوصیات مرفولوژیک مورد ارزیابی قرارگرفتند. تجزیه واریانس یک طرفه برای تعیین تنوع مناطق مختلف انجام شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها نشان داد که بین مناطق از نظر بسیاری از صفات تفاوت معنی دار وجود دارد. تجزیه به عامل ها نشان داد که قسمت عمده واریانس ارتفاع، شاخص اندازه، عرض تاج، سطح مقطع تنه، قطر تنه، وزن هسته و حجم تاج توسط عامل اول، طول میانگره توسط عامل دوم، سطح برگ توسط عامل سوم و نسبت پوست به چوب و ارتفاع اولین شاخه بر روی تنه توسط عامل چهارم توجیه می گردند. چهار عامل 49/81 درصد از واریانس کل را تبیین می کردند. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که شاخص اندازه، حجم تاج، قطر تنه، سطح مقطع تنه، عرض تاج، طول میانگره، نسبت پوست به چوب و وزن هسته با ارتفاع درخت همبستگی معنی داری داشته و در بین صفات مورد بررسی در دانهال های آلبالو تنها ارتفاع شاخه دهی همبستگی معنی داری نداشت. نتایج همچنین نشان داد که دانهال های آلبالو از نظر قدرت رشد با یکدیگر متفاوت می باشند. بدین منظور براساس شاخص اندازه به چهارکلاس بسیار پاکوتاه، پاکوتاه، نیمه پاکوتاه و پابلند گروه بندی گردیدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on Genetic Variation of Sour Cherry (Prunus cerasus L.) Populations for Selection of Dwarf Genotypes Using Morphological Characters

نویسندگان [English]

  • E. Ganji Moghadam
  • A. Mokhtarian
  • M. R. Kiani
چکیده [English]

Prunus cerasus L. is one of the principal rootstocks used for sweet and sour cherries in Iran and world widely. This study was conducted at Khorasan Agricultural and Natural Resources Research Center to investigate the genetic variability in sour cherry populations collected from three provinces of Iran, and identification of sour cherry dwarf genotypes for cherries. Morphological characters of ten sour cherry populations were studied. One-way analysis of variance, performed for determination of genetic diversity of different regions populations indicated significant differences for most traits. Factor analysis detected four factors. In the first factor, crown height, size index, crown width, trunk cross sectional area, stone weight and crown volume had highest factor loading. Internode length was the second most important factor. In the third factor, leaf area and in the fourth factor, bark to wood ratio and first branching were important. These factors contained 81.49 percent of total variance. Correlation coefficients showed significant correlation between tree vigor, crown width, crown volume, size index, trunk cross sectional area, internode length, stone weight and bark to wood ratio. Sour cherry seedlings showed high variability in vigor. Based on the size index, sour cherry seedlings were classified into four groups of very dwarf, dwarf, semi dwarf and standard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sour cherry
  • Genetic variation
  • dwarf rootstock