شناسایی مولکولی Cochliobolus sativusعامل بیماری لکه سوختگی گندم با استفاده از توالی‌یابی ITS ریبوزومی و بررسی روابط فیلوژنتیکی گونه‌های موجود در جنس Cochliobolus

نویسندگان

چکیده

عامل بیماری لکه‌سوختگی گندم قارچCochliobolus sativus است که در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم مطرح است. از مناطق آلوده شمال کشور نمونه‌های مشکوک به این بیماری جمع‌آوری و از میان آن‌ها هشت جدایه عامل بیماری به عنوان نماینده انتخاب و مورد بررسی مورفولوژیکی، اثبات بیماریزایی و مولکولی قرار گرفتند. مشخصات مورفولوژیکی جدایه‌ها با استفاده از کلیدهای معتبر نشان داد که علائم بیماری مشاهده شده ناشی از آلودگی به بیمارگر C. sativus بود. آزمون بیماریزایی نشان داد که جدایه‌های عامل بیماری قادر به ایجاد علایم تیپیک لکه‌سوختگی روی رقم حساس بولانی بودند. نتایج توالی‌یابی نشان داد که توالی منطقه ITS همه جدایه‌های C. sativus شمال ایران با جدایه مرجع C. sativus کاملاً یکسان بود. قرابت و روابط فیلوژنی جدایه‌های ایرانی قارچ C. sativus با گونه‌های دیگر موجود در جنس Cochliobolus با استفاده از چندین روش تجزیه فیلوژنی از جمله فاصله ژنتیکی (GD)، پارسیمونی (MP) و تخمین بیشینه (ML) محاسبه و با یک‌دیگر مقایسه شد. تجزیه فیلوژنی با هر سه روش نشان داد که جدایه‌های ایرانی قارچ C. sativus با جدایه مرجع در یک گروه قرار گرفته و درخت‌های فیلوژنی حاصل بسیار به هم شبیه بودند. گونه‌های مختلف Cochliobolus در دو گروه اصلی و چند زیر گروه طبقه‌بندی شدند. بررسی فاصله ژنتیکی محاسبه شده برای گونه‌های مختلف Cochliobolus نشان داد که گونه C. eleusines با فاصله ژنتیکی بسیار کم بیشترین قرابت را با گونه C. sativus دارد، در حالی که گونه C. sativus بیشترین فاصله را با دو گونه
C. kusanoi و C. australiensis داشت. یافته‌های حاصل از این تحقیق حاکی از پراکنش سراسری این بیماری در اقلیم گرم و مرطوب شمال کشور بود و بنابراین برای پیشگیری از گسترش روزافزون این بیماری لازم است در برنامه‌های به‌نژادی گندم در این اقلیم، مقاومت به این بیماری مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Molecular Identification of Cochliobolus sativus, the Causal Agent of Wheat Spot Blotch Disease, Using ITS Sequencing and its Phylogenetic Relationships with other Cochliobolus Species

نویسندگان [English]

  • R. Mehrabi
  • M. Torabi
  • M. Rajabpour
  • N. Karami
  • A. Hosseini
  • A. Ebrahimi
چکیده [English]

The causal agent of spot blotch is the fungus Cochliobolus sativus which is one of the most important wheat pathogens worldwide. Among several wheat samples showing typical spot blotch symptoms collected from different regions of north of Iran, eight samples were selected as representative and the fungal pathogens were subsequently isolated and characterized using morphological, pathological and molecular approaches. Morphological characteristics of these isolates were determined using illustrated fungal keys demonstrating that the observed symptoms were due to wheat infection to C. sativus. Pathogenicity tests showed that isolated C. sativus were able to cause typical spot blotch symptoms on Bolani as the susceptible cultivar. Sequencing results revealed that ITS regions of Iranian isolates were identical to that of the C. sativus reference isolate. Phylogenic relationships of Cochliobolus spp. were investigated using different methods including genetic distance, maximum parsimony and maximum likelihood showing that all phylogenetic tree patterns were similar and Iranian isolates were clustered with the C. sativus reference isolate. Cochliobolus spp. were clustered in two major groups containing some minor groups. Estimated genetic distance showed that C. eleusines is the most related species to C. sativus, while C. kusanoi and C. austaliensis were the most distanced species to C. sativus. This study revealed that spot blotch is a widespread disease in the north of Iran and, therefore, to control the increasing spread of the disease, the resistance for this disease should be considered in breeding programs in this region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spot blotch disease of wheat
  • Sequencing
  • Phylogenetic relationship
  • Bipolaris sorokiniana