صفات رویشی و زایشی برخی ارقام و ژنوتیپ‌های بومی ایرانی و خارجی گردو (Juglans regia L.)

نویسندگان

چکیده

در این بررسی سی و پنج صفت مورفولوژیکی در هفت رقم و ژنوتیپ امیدبخش جمال، دماوند، K72، Z53، Z60، Z67 و B21 و هشت رقم خارجی چندلر، پدرو، هارتلی، روند د مونتیگناک، سر، لارا، وینا و فرانکت از بهار 1387 به مدت دو سال ارزیابی شد. در بین صفات مربوط به درخت تنوع متوسطی مشاهده شد ولی صفات قدرت رشد درخت و عادت باردهی تنوع بیشتری نشان دادند. در بین صفات برگ تنوع کمتری مشاهده شد. زمان باز شدن برگ تنوع بسیارزیادی نشان داد به طوری که در میان ارقام مختلف 22 روز اختلاف در زمان باز شدن زود برگ‌ده‌ترین و دیربرگ ده ترین رقم‌ها مشاهده شد. از نظر زمان باز شدن گل‌های نر و ماده نیز تنوع زیادی مشاهده شد. از نظر دیکوگامی دو رقم/ژنوتیپ پروتوژین، یک رقم هموگام و بقیه پروتاندر بودند. تنوع درزمان رسیدن میوه نیز بسیار زیاد بود. تفاوت در زودرس‌ترین و دیررس‌ترین رقم 42 روز بود. شکل میوه در مقطع طولی منطبق بر درز و عمود بر آن، قابلیت بهتری در تفکیک ارقام داشت. اندازه میوه، مغز و درصد مغز نیز تنوع خوبی نشان داد. در میان ارقام خارجی، ارقام چندلر، پدرو، و هارتلی از نظر دیر برگ دهی، باردهی جانبی و کیفیت میوه و مغز به عنوان رقم‌های برتر تعیین شدند. رقم‌های روند د مونیتگناگ و فرانکت نیز در سال‌های ارزیابی پوشش گرده‌افشانی خوبی را با سه رقم مذکور نشان دادند. در میان ژنوتیپ‌های داخلی نیز رقم جمال نسبت به سایرین برتری نشان داد و رقم دماوند به عنوان گرده‌دهنده مناسب پوشش خوبی را برای دوره پذیرش گل‌های ماده آن نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Vegetative and Reproductive Traits of some Iranian Local and Foreign Cultivars and Genotypes of Walnut (Juglans regia L.)

نویسندگان [English]

  • D. Hassani
  • M. R. Mozaffari
  • Y. Dehghan Souraki
  • A. Soleimani
  • A. Loni
چکیده [English]

Thirty five morphological traits were evaluated in seven local walnut genotypes Jamal, Damavand, B21, K72, Z53, Z60, Z67 and eight foreign cultivars Chandler, Pedro, Hartley, Ronde de Montignac, Serr, Lara, Vina and Franquette in 2008 and 2009. Related to tree traits, a moderate variation in characters were observed, but there were higher variations in tree vigor and bearing habit. Leaf characteristics showed lower variation, while leafing time, showed very high variation so that there were 21 days difference between the earliest and latest cultivars. Pistillate flower receptivity and pollen shedding period order, could separate the genotypes. According to dichogamy, two genotypes were protogynous, one cultivar was homogamus tend to protogynous and the others were protandreous. Time of fruit ripening was also highly variable. There were 42 days difference between the earliest and latest cultivars. Fruit shapes in longitudinal section through and perpendicular suture had high potential to distinct genotypes. Fruit and kernel size, and kernel percent also showed high variation. In conclusion, cultivars Chandler, Pedro and Hartley showed to be superior based on leafing date, lateral fruitfulness and nut and kernel characteristics. Cultivars Ronde de Montignac and Franquette had good pollen shedding period for these three cultivars. Local cultivar Jamal had better performance and Damavand showed good pollen shedding period appropriate for it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • walnut
  • Juglans regia
  • Morphological characteristics
  • Variation