ارتباط زیر واحدهای گلوتنین سنگین و صفات مرتبط با کیفیت دانه در ارقام گندم نان

نویسندگان

چکیده

زیر واحدهای گلوتنین که تحت تاثیر عوامل وراثتی هستند تاثیر به سزایی در کیفیت خمیر گندم و نان حاصل از آن دارند. در این بررسی صفات مرتبط با کیفیت دانه در 32 رقم تجاری گندم به‌همراه زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا با روش SDS-PAGE مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر‌اساس نتایج، ارقام زاگرس، مارون، چناب و سیروان برترین ارقام از نظر زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا بودند و ارقام بزوستایا، پارسی، گلستان، چناب، نیک‌نژاد، اترک، مرودشت، کرج2، خزر1، ویری‌ناک، رسول و مغان1 دارای ارزش کیفی مطلوبی نسبت به سایر ارقام بودند. بین آزمون ارتفاع رسوب SDS با آلل‌های *2 ، 10+5 و18+17 همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی تایید کرد که چهار مولفه می‌تواند 4/73 درصد از کل تغییرات ارزش کیفی نانوایی را توجیه کند. با توجه به این نتایج، غربال بر اساس صفات تاثیرگذار در این مولفه‌ها نظیر درصد پروتئین، میزان جذب آب، سختی دانه و حجم رسوب SDS می‌تواند مناسب باشد. بر اساس نتایج رگرسیون گام‌به‌گام، درصد سن‌زدگی، عدد زلنی، درصد پروتئین و وزن هزار دانه 8/76 درصد تغییرات ارتفاع رسوب را توجیه کردند. ارقام برگزیده از نظر امتیاز ژنوتیپی و آزمون‌های فیزیکی برای استفاده در برنامه‌های به‌نژادی تعیین شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship Between High Molecular Weight Glutenin Subunits and Grain Quality Traits in Bread Wheat Cultivars

نویسندگان [English]

  • E. Mehrazar
  • M. Mohammadi
  • G. Najafian
چکیده [English]

Glutenin subunits which are influenced by genetic factors have significant impact on the bread making quality. In this study, grain quality traits together with high molecular weight glutenin subunits were evaluated in 32 commercial cultivars of bread wheat using SDS-PAGE. Cultivars Zagross, Maroon, Chenab and Sirvan with 10 genome score were high quality cultivars and cultivars Bezostaya, Parsi, Golestan, Chenab, Niknejad, Atrak, Marvdasht, Karaj 2, Khazar 1, Vee/Nac, Rasoul and Moghan 1 with favorable quality were better than other cultivars. There were significant positive correlations between 2*, 17+18 and 5+10 alleles and SDS-sedimentation volume. Principal component analysis performed for 12 traits showed that four components defined 73.4% of observed variations. Accordingly, screening based on the effective characteristic such as protein (%), water absorption (%), grain hardness and SDS-sedimentation volume can be appropriate. Based on the results of stepwise regression analysis, sunn pest damage (%), Zeleny sedimentation volume, grain protein content and 1000 grain weight respectively justified a total 76.8% changes of SDS-sedimentation volume. Selected cultivars based on genotypic rating and physical test were determined for breeding programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread wheat
  • high molecular weight glutenin
  • quality traits
  • Correlation