ارزیابی مقاومت به بیماری زنگ زرد در برخی لاین‌های پیشرفته گندم

نویسندگان

چکیده

فاکتورهای بیماریزایی سه جدایه زنگ زرد گندم Puccinia striiformis f.sp. tritici، از مناطق اردبیل، زرقان و ساری با استفاده از ارقام افتراقی و متمایز‌کننده زنگ زرد تعیین شد. به منظور ارزیابی مقاومت به زنگ زرد،
44 لاین پیشرفته گندم همراه با رقم بولانی به عنوان شاهد حساس در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و در مرحله گیاهچه‌ای در گلخانه با پاتوتیپ‌های 6 E 6A+، 6 E 150A+ و 198 E 150A+ به طور جداگانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. اجزای مقاومت شامل دوره کمون و تیپ آلودگی ثبت شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین لاین‌های گندم برای هر دو صفت تیپ آلودگی و دوره کمون اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% وجود داشت. در تجزیه کلاستر، لاین‌های شماره 16، 18، 20، 22، 29، 30، 31، 40، 41، 42، 43 و 44 که در یک گروه قرار گرفتند نسبت به همه پاتوتیپ‌ها مقاومت کامل نشان دادند و با احتمال زیاد دارای ژن (های) مقاومت از نوع گیاهچه‌ای هستند. می‌توان از این لاین‌های دارای مقاومت مرحله گیاهچه‌ای در برنامه‌های به‌نژادی در کنار ژن‌های مقاومت مرحله گیاه کامل استفاده کرد. در بررسی ژنتیک مقاومت، با مقایسه واکنش این لاین‌ها و لاین‌های ایزوژنیک نسبت به جدایه‌ها، احتمال وجود برخی ژن‌های مقاومت در لاین‌ها تفسیر شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Resistance to Yellow Rust in some Wheat Advanced Lines

نویسندگان [English]

  • A. Omrani
  • M. Khodarahmi
  • F. Afshari
چکیده [English]

Virulence factors of three isolates of Puccinia striiformis f.sp. tritici collected from Ardebil, Zarghan and Sari were determined using yellow rust differential set and near isogenic lines. To evaluate resistance of wheat genotypes to three races 6 E 6A+, 6 E 150A+ and 198 E 150A+ of yellow rust, forty five advanced lines were investigated, using a randomized complete block design with three replications at seedling stage in greenhouse. Resistance components including latent period and infection type were recorded. Analysis of variance showed a significant difference at 1% probability level among the lines for both infection type and latent period. Lines no. 16, 18, 20, 22, 29, 30, 31, 40, 41, 42, 43 and 44 exhibited complete resistance to all races indicating the presence of seedling genes in these lines. With comparison of reactions of these lines and near isogenic lines to the races, the possibility of presence of some resistance genes in the test lines was postulated. Seedling resistance sources found in the present study can be used in combination with adult plant resistance in wheat breeding programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • yellow rust
  • isogenic lines
  • pathotype
  • resistance