خصوصیات آلوگامی لاین‌های نرعقیم سیتوپلاسمی برنج و استفاده از نشانگرهای STS برای شناسایی آن‌ها

نویسندگان

چکیده

  به منظور تولید لاین‌های نرعقیم سیتوپلاسمی در ارقام ندا، طارم، شصتک محمدی، نعمت، اوندا، حسنی، حسنی ریشک قرمز، آمل-3، دشت، خزر و سپیدرود در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری شش نسل تلاقی برگشتی انجام شد. برای شناسایی لاین‌های حاوی ژن‌های نرعقیم سیتوپلاسمی از دو نشانگر مولکولی STS به نام‌های BF-STS-401 و BF-STS-402 استفاده شد. نتایج نشان داد که لاین‌های نرعقیم تولید شده دارای دو نوار در حدود bp 464 و bp 335 بودند در حالی‌که لاین‌های نگهدارنده تنها نواری با طول حدود bp 335 را داشتند. نتایج بررسی آلوگامی نشان داد که در لاین‌های نرعقیم ارقام ایرانی سپیدرود، طارم، آمل-3، دشت، گرده، حسنی ریشک قرمز و ندا گلچه‌ها نسبت به والدین خود با تاخیر بسته می‌شوند. لاین‌های نرعقیم حاصل از تلاقی رقم طارم با لاین‌های نرعقیم IR68280A و خزر A نسبت به سایر لاین‌های نرعقیم زود‌رس‌تر بودند. مدت زمان باز ماندن گلوم همبستگی مثبت معنی‌داری با طول میله پرچم (720/0) و طول کلاله (889/0) داشت. با توجه به بالا بودن دامنه زمانی بازماندن حداکثری دهانه گلچه‌ها، به نظر می‌رسد لاین‌های نرعقیم ایرانی ندا، طارم و سپیدرود برای تولید بذر هیبرید تجاری برنج در ایران مناسب‌تر باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Allogamic Characteristics of Rice Cytoplasmic Male Sterile Lines and Using STS Markers for Distinguishing Them

نویسندگان [English]

  • R. Nabavi Wasokolaii
  • N. Babaeian Jelodar
  • N. Bagheri
  • E. Hasannataj
چکیده [English]

Cytoplasmic male sterile lines for Iranian rice cultivars, Neda, Tarom, Shastak-Mohamadi, Nemat, Onda, Hassani Rishak Ghermez, Amol 3, Dasht, Khazar and Sepidrod were developed after six repeated back crosses generations in the research farm of University of Agricultural and Natural Resources Sciences, Sari, Iran. STS markers (BF-STS-401 and BF-STS-402) were used for distinguishing CMS from maintainer lines or other self-fertile genotypes. The results showed that CMS lines possess two bands (464 and 335 bp) and maintainer lines possess only 335 bp bands. The results of studying allogamic traits indicated that florets of the Iranian CMS lines Sepidrod, Tarom, Amol 3, Dasht, Gerdeh, Hassani Rishak Ghermez and Neda were closed later than those of their male parents. The results also showed that glume openning time had significant positive correlation with filament length (0.720) and stigma length (0.889). Based of the results of the present study, it seems that Iranian CMS lines Neda, Tarom and Sepidrod are more suitable for hybrid seed production due to their favorable and superior floral characteristics.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • rice
  • Hybrid seed
  • cytoplasmic male sterility (CMS)
  • characteristics
  • allogamic STS marker