اثر منابع مختلف نیتروژنی بر خصوصیات رشدی شاخساره های درون شیشه یک ژنوتیپ انتخابی گیلاس وحشی (.Prunus avium L)

نویسندگان

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی روند جذب انتخابی فرم های مختلف نیتروژن در محیط کشت موراشیج و اسکوگ (MS) بر شاخساره های درون شیشه حاصل از ریزقلمه های جمع آوری شده از یک ژنوتیپ انتخابی گیلاس وحشی (Prunus avium L.) در جنگل های شهرستان نور انجام شد. بهینه سازی محیط پرآوری با مطالعه تاثیر منابع مختلف نیتروژن بر افزایش عملکرد تولید نهال و کیفیت شاخساره های ریزازدیادی از طریق بررسی صفات رشدی انجام شد. به منظور تولید انبوه گیاهان هم گروه، صفات رشدی مختلف مانند ارتفاع شاخساره، درصد برگ غیر فعال، تعداد برگ در شاخساره، وزن خشک و ضریب ازدیاد در سه مقطع زمانی 15، 30 و 45 روز پس از کشت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیر نیتروژن بر فعالیت های بیولوژیک مانند میزان جذب (وزن خشک)، ضریب ازدیاد از طریق بررسی تولید جست های جدید و سایر صفات رشدی مانند ارتفاع شاخساره ها از منابع آمونیم و نیترات شامل NH4NO3، KNO3 و KNO3+NH4NO3 با غلظت های متفاوت به عنوان منبع تامین کننده نیتروژن در محیط کشت موراشیج و اسکوگ استفاده شد. اثر هر یک از منابع نیتروژنی در شش غلظت به صورت مستقل بر صفات رشد مطالعه شد. نتایج مقایسه تیمارهای نیتروژنی نشان داد که کاربرد فرم ترکیبی نیتروژنی (KNO3+NH4NO3) به مدت 30 روز در مقایسه با سایر منابع نیتروژنی اثر بهتری بر روند رشد شاخساره های ژنوتیپ انتخابی داشت. دامنه غلظتی مناسب برای این منبع، غلظت های 0.8 تا 1 برابر نیتروژن در مقایسه با محیط MS بود. به این ترتیب دوره کشت به حداقل لازم کاهش یافت و مانع مصرف لوکس عناصر از سوی گیاهان درون شیشه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Different Sources of Nitrogen on in vitro Growth Characteristics of a Selected Genotype of Wild Cherry (Prunus avium L.)

نویسندگان [English]

  • H. Hajnajari
  • T. Hasanloo
  • A. H. Asghari
  • M. Izadpanah
چکیده [English]

To study the selective absorption of different nitrogen sources by in vitro shoots of a selected genotype of wild cherry (Prunus avium L.) located in Nour forests in Mazandaran province, Iran, different nitrogen sources in different concentrations of MS medium were used. To optimize proliferation medium, the effect of different nitrogen sources on coefficient of multiplication and quality of micropropagated shoots defined by growth characters was studied. For true to type mass propagation different growth characters like shoot height, inactive leaves percent, total number of leaves, dry weight and coefficient of multiplication in three intervals of 15, 30 and 45 days after culture were analyzed. To understand the effect of nitrogen on biological activities including uptake level, new shoot formation and height, different nitrogen sources including single forms KNO3 and NH4NO3 and the combined form (KNO3+ NH4NO3) of nitrogen in different concentrations were used. These sources were tested in six concentrations including 1.2MS, 1MS, 0.8 MS, 0.6 MS, 0.4 MS, 0.2 MS and control (0.5 MS) independently on growth characters. Comparison of different sources of nitrogen showed that the combined source of nitrogen (KNO3+ NH4NO3) 30 days after culture resulted in the best rates of growth characteristics of the selected wild cherry genotype compared to other nitrogen forms. The optimum concentration range for this form of nitrogen found to be 0.8MS to 1MS compared to the control. As a result, the subculture period was decreased to minimum, and luxury consumption of macronutrient was avoided

کلیدواژه‌ها [English]

  • wild cherry
  • Micropropagation
  • nitrogen sources
  • Growth Characteristics
  • mass production
  • coefficient of multiplication