شناسایی نژادهای بیماریزای Tilletia laevis عامل بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم در مناطق مختلف ایران

نویسندگان

چکیده

برای تعیین نژادهای T.laevis، از مناطق مهم گندم کاری کشور نمونه های آلوده جمع آوری شد و پس از شناسایی گونه عامل بیماری 20 جدایه تعیین نژاد گردیدند. بذر ارقام و لاین های تک ژنی و چندژنی متمایز کننده نژادهای قارچ به تلیوسپور جدایه های مختلف آلوده گشته و در مزرعه کاشته شدند. در زمان برداشت درصد سنبله های آلوده هر رقم محاسبه شد و نژاد جدایه های انتخابی به روش استاندارد تعیین نژاد، شناسایی گردیدند. براساس نتایج،‌برای5 جدایه که فقط روی ژن مقاومت Bt7 بیماریزایی داشتند. نژاد L-1، برای 4 جدایه که روی ژن های Bt2 و Bt7 بیماریزا بودند نژاد L-3، برای 2 جدایه که روی ژن های Bt1 و Bt7 بیماریزا بودند. نژاد4 L-برای 8 جدایه که روی ژن های Bt2، Bt3، Bt7 بیماریزا بودند. نژاد L-10 و برای 1 جدایه که روی ژن های Bt2، Bt3، Bt4، Bt6 و Bt7 بیماریزا بودند. نژاد L-17 تعیین شد. ژن مقاومت Bt7 به تمام نژادها، ژن های Bt2، Bt3به اکثریت نژادها و ژن های Bt8، Bt9، Bt13 وBt15 به تعدادی از نژادهای شناسایی شده حساس بودند، بنابراین جهت برنامه های اصلاح گندم قابل توصیه نیستند. ژن های B‏t1، Bt4 و Bt6 (به استثناء یک نژاد) و ژن های Bt5، Bt10، Bt11، Bt12، Bt14 و Btp در برابر تمام جدایه ها دارای مقاومت بودند. لذا جهت اصلاح ارقام برای مقاومت به این بیماری در مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification Of Pathogenic Races Of Tilletia Laevis, The Causal Agent Of Wheat Common Bunt, In Different Parts Of Iran

نویسندگان [English]

  • V. Mardoukhi
  • M. Torabi
چکیده [English]

To identify races of T. laevis, 20 infected samples of wheat were collected from important wheat grown areas. Seeds of the differential monogenic and oligogenic lines were artificially infected with teliospores of different samples and grown in the field. At harvesting time, percentage of infected spikes was assessed for each line, and races of each sample were determined, using standard method for race identification. According to the results, five isolates being virulent on Bt7 was determined as race L-1, four isolates being virulent on Ba and Bt? as race L-3, two isolates being virulent on Btl and Bt? as race L-4, eight isolates being virulent on Bt2, Bt3 and Bt7 as race L-1 0 and one isolate being virulent on Bt2, Bt3, Bt4, Bt6 and Bt7 as race L-17. Genes Bt2, Bt3 and Bt7 were susceptible to most of the isolates, therefore these genes are not recommended for using in breeding programs, Bt8, Bt9 and Btl3 were susceptible to some isolates. Genes Bt1, Bt4, Bt6 (except one race), Bt5, Bt10, Bt11, Bt12, Bt14 and BtP were resistant to all identified races, these genes are effective for development of resistant cultivars in different parts of the Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • common bunt
  • virulence
  • Race