اثر تاریخ کاشت، تراکم بوته و کود نیتروژن بر عملکرد کلم گل به عنوان محصول دوم پس از برداشت برنج در مازندران

نویسندگان

چکیده

به منظوراستفاده بهینه از اراضی شالیزاری در استان مازندران، این بررسی با هدف دستیابی به مناسب ترین تاریخ کاشـت و تراکم بوته و استــفاده مطـلوب از کود نیتروژن در عمـلکرد کلم گل رقم Snow crown در قالب آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل با 27 تیمار در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی دشت ناز ساری طی دو سال 1381 و 1382 انجام شد. در این بررسی کرت های اصلی شامل سه تاریخ کاشت (15 شهریور، 30 شهریـور و 14 مهـر)، کرت های فرعی شامل سه فاصـله ردیف (50، 60 و70 سانتی متر با فاصله بوته 30 سانتی متر) و مقادیر نیتروژن خالص در سه سطح (0، 92 و 138 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس مبین معنی دار بودن اثر کلیه عامل ها و اثر متقابل آن ها بر عملکرد در سطح 1 درصد بود. نتایج نشان داد که تیمار تاریخ کاشت 15 شهریور، فاصله ردیف 60 سانتی متر و فاصله بوته30 سانتی متر، یعنی تراکم 55000 بوته در هکتار با مصرف نیتروژن به میزان 92 کیلوگرم در هکتار با متوسط عملکرد 40 تن در هکتار بیشترین محصول را داشت. افزایش تعداد بوته در هکتار با کاهش فاصله خطوط از 70 به 60 سانتی متر سبب افزایش عملکرد شد. در ماتریس همبستگی صفات، قطرکلم (کورد) همبستگی مثبت و معنی داری (r = 0.842) با وزن تر برگ داشت. قطر کورد و وزن خشک برگ به ترتیب با ضریب همبستگی r‏ = 0.58 و r = 0.545 از همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد برخوردار بودند. نتایج رگرسیون گام به گام نیز موید آن بود که قطر کورد و وزن خشک برگ بیشترین توجیه را در عملکرد کلم گل داشته اند. میزان نیترات با عملکرد همبستگی معنی داری نداشت و میزان تجمع نیترات در کلیه تیمارها قابل قبول و در حد مجاز بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Planting Date, Plant Density and Nitrogen Fertilizer on Yield of Cauliflower as Second Crop After Rice in Mazandaran

نویسندگان [English]

  • N. Amoli
  • A. Kashi
  • V. Rameeh
چکیده [English]

For better better use of paddy lands in Mazandaran province, this study was carried out to determine the best planting date, plant density and nitrogen fertilizer levels for high yield in cauliflower cv. Snow crown. The experiment was conducted in a spilt-plot factorial design with three replications at Dashtenaz Agricultural Research Station in Sari for two years (2003-2004). The main plots were three planting dates, 5 Sep., 20 Sep. and 5 Oct., subplots three plant row distances, 50, 60 and 70 cm and three levels of nitrogen fertilizer 0, 92 and 138 kgha-1. Analysis of variance revealed significant differences among main factor, sub factors and also their interactions at 1%probability level.The highest yield (40 tha-1) was produced in treatment with planting date of 5 Sep., plant density of 60 cm (55000 plants per hectar) and application of 90 kgha-1 nitrogen. Increase in plant number per hectare by reducing plant row distances from 70 to 60 cm increased the total yield. Significant positive correlation was observed (r = 0.842) between curd diameter and fresh leaves weight. Significant positive correlations were also observed between yield and curd diameter (r = 0.580) and leaf dry weight (r = 0.545). The results of stepwise regression analysis revealed that curd diameter and leaf dry weight were the most important factors affected the yield. Accomulated nitrate did not show any significant correlation with yield and its amoumt in different treatments were acceptable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culiflower
  • Planting date
  • Density
  • Nitrogen fertilizer
  • yield
  • curd diameter
  • Correlation