تاثیر زمان برداشت و دما و مدت خشک کردن بر قوه نامیه، بنیه و برخی ویژگی های مرتبط با بذر دو رقم کلزا (.Brassica napus L)

نویسنده

چکیده

به منظور بررسی تاثیر زمان برداشت و دما و مدت خشک کردن بر قوه نامیه، بنیه بذر و برخی از ویژگی های مرتبط با بذر دو رقم کلزای PF7045/91 (ساری گل) و SLM046، پژوهشی به مدت دو سال در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر به اجرا در آمد. بذرها با رطوبت های %30 ،%45 و %15 به ترتیب 229، 232 و 236 روز پس از کاشت برداشت شده و در دماهای 55، 45 و 65 درجه سانتی گراد به وسیله هوای گرم درون آون خشک گردیدند. ویژگی های نظیر درصد جوانه زنی اولیه و نهایی (قوه نامیه)، تعداد گیاهچه های عادیو غیر عادی، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل مرکب داده ها مشخص نمود که درصد جوانه زنی اولیه و نهایی، متوسط جوانه زنی روزانه و طول گیاهچه تحت تاثیر اثر متقابل رقم × رطوبت بذر هنگام برداشت × سال قرار گرفته است. بیشترین درصد جوانه زنی اولیه و نهایی مربوط به بذر رقم PF7045/91 برداشت شده با %45 رطوبت 222 روز پس از کاشت و رقم SLM046 برداشت شده با %15 رطوبت 236 روز پس از کاشت بود. بذرهای رقم SLM046 برداشت شده با رطوبت %15 دارای بیشترین تعداد گیاهچه عادی و متوسط جوانه زنی روزانه بیشتر بودند. بذرهای رقم PF7045/91گیاهچه هاییبا طول، وزن تر و خشک بیشتری نسبت به بذرهای SLM046 داشتند و شاخص بنیه گیاهچه رقم PF7045/91 بیشتر از رقم SLM046 بود. بذرهای رقم PF7045/91 که با %15 رطوبت 236 روز پس از کاشت برداشت شده و با دمای 45 درجه سانتی گراد به مدت 12 ساعت خشک شده بودند، قوه نامیه بالاتری داشتند. با افزایش دما و مدت خشک کردن قوه نامیه بذرهای رقم PF7045/91 افزایش و قوه نامیه بذرهای SLM046کاهش یافت. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش مشخص گردید که بذر های رقم SLM046 که با %15 رطوبت 236 روز پس از کاشت برداشت شده و با دمای 55 درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت خشک شده بودند و نیز بذرهای رقم PF7045/91 که با %30 رطوبت 229 روز پس از کاشت برداشت شده و با دمای 45 درجه سانتی گراد به مدت 18 ساعت خشک شده بودند از کیفیت بالاتری برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of harvesting time and drying temperature and duration on seed viability, vigour and some other related traits of two oilseed rape (brassica napus l.) Cultivars

نویسنده [English]

  • A. Hamidi
چکیده [English]

To study the effects of harvesting time and drying temperature and duration on seed viability, vigour and some other characteristics of two oilseed rape cultivar PF7045/91 (Sarigol) and SLM064, an experiment was conducted for two years (2000 and 2001) in Seed and Plant Improvement Institute. Seeds of both cultivars with 45%, 30% and 15% moisture contents were harvested 222, 229 and 236 days after planting and dried in air force oven at 45,55 and 65 centigrade degrees for 12, 18 and 24 hours. Some important characteristics such as primary and final germination percentages, normal and abnormal seedlings number, mean daily germination rate, seedling and primary roots length, fresh and dry seedlings weight and seedling vigour index were measured. Combined analysis of the data showed that the primary and final germination percentages, mean daily germination rate and seedling weight were affected by cultivar x seed moisture contents x year interaction. The highest pecentages of primary and final germination belonged to seeds of cultivar PF7045/91 harvested 222 days after planting with 45% moisture content, and cultivar SLM046 harvested 236 days after planting with 15%moisture content, respectively. Seeds of SLM046 cv. with 15% moisture content produced the highest number of normal seedlings and had higher mean daily germination rate. Seeds of PF7045/91 produced seedlings with higher length and dried and fresh weights compared to SLM046. Seeds of PF7045/91 harvested 236 days after planting with 15%moisture content and dried at 45oC for 12 hours had higher viability. Increase in drying temperature and duration, increased seed viability in PF7045/91. In the light of the results, seeds of SLM046 cv. harvested with 15%moisture content 236 days after planting, dried at 55oC for 24h and seeds of PF7045/91 cv. harvested with 30% moisture content 229 days after planting, dried at 45oC for 18h had the highest quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oilseed rape
  • harvesting time
  • seed moisture content
  • Seed viability
  • seed vigour