تجزیه ژنتیکی تحمل به خشکی در ذرت به روش دی آلل

نویسندگان

چکیده

تنش خشکی از عواملی است که محصول ذرت را در مناطق خشک دنیا و از جمله ایران به شدت مورد تهدید قرار می دهد. اطلاع از ویژگی های ژنتیکی صفات ذرت، نحوه توارث و عکس العمل آن ها در شرایط تنش حایز اهمیت بسیاراست. برای اطلاع از این ویژگی ها تحقیق حاضر در قالب طرح در آلل کراس با استفاده ازروش دوم گریفینگ در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول اجرا گردید و روش تجزیه ژنتیکی هیمن برای تحلیل گرافیکی به کار گرفته شد. به دلیل عدم تحقق فرضیات دی آلل به روش هیمن در مورد بیشتر صفات، این تجزیه فقط بر روی صفت طول بلال انجام شد. برای این منظور از پانزده هیبرید حاصل از یک تلاقی دیآلل همراه با شش لاین خالص برای مطالعه ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و نوع عمل ژن ها استفاده گردید. شش لاین والد به همراه نتاج F1 حاصل از آن ها درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری عادی و تنش خشکی در دوره گلدهی و پر شدن دانه مقایسه گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده، در کنترل کلیه صفات شامل عملکرد دانه، وزن هرزار دانه، قطر بلال، طول بلال و ASI در هر دو شرایط محیطی واریانس غالبیت از اهمیت بالای برخوردار بود، لذا روش های اصلاحی مبتنی بر استخراج لاین های خالص متحمل به خشکی و سپس اعمال دو رگ گیری بین آن ها برای یافتن بهترین ترکیب، مناسب است. به طول کلی در شرایط بدون تنش غالبا واریانس های افزایشی و غالبیت به اتفاق نقش داشتند، اما در شرایط تنش از اهمیت اثر افزایشی کاسته و بر نقش اثر غالبیت، افزوده می گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genetic analysis of drought tolerance in maize (zea mays l.) Using diallel method

نویسنده [English]

  • A. Afarinesh
چکیده [English]

Drought stress is one of the factors which damage corn production in many countries and also in Iran, therefore, breeding for tolerance to drought stress has become a major focus in Iran maize program. In the present investigation, combining ability, gene action and genetic analysis of five characteristics including ear diameter, grain yield, ASI, ear length and 1000kw weight were studied in six pure lines of maize and their fifteen hybrids (twenty-one genotypes). The materials were evaluated in two different experiments using a RCBD with three replications in two environments (water stress and normal irrigation) in Safiabad Agricultural Research Center. Data were analyzed with method two and mix-model B of Griffing. Hayman method was used only for graphical and genetical analysis of ear length. Significant differences were observed among enotypes for different traits in both conditions. Based on the results, the dominance variance was responsible for controlling ear diameter, grain yield, anthesis- Silky interval, ear length and 1000kw weight in both conditions, therefore breeding procedures based on inbred lines generation and then cross between them to find the best materials would be important. Generally, in non-stress condition the additive and dominance variances were involved together, but in stress condition the dominance variance was more important than additive variance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maize
  • Drought Stress
  • General and specific combining ability
  • additive and dominance variance