برهمکنش ژنوتیپ × سن گیاهچه برای عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده‌های سیب‌زمینی در سامانه هواکشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات سبزی و صیفی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،کرج، ایران

2 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

3 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران

4 پژوهشگر، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،کرج، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، سن گیاهچه و بر همکنش آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده­های تولیدی سیب­زمینی در سامانه هواکشت، این پژوهش در سال 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل و شرکت بهپرور سبلان اردبیل به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. کلون­های امیدبخش 2-397097 -Cو 1-397081- Cو دو رقم آگریا و Caesar به عنوان عامل اول و سه سن گیاهچه (30، 40 و 50 روزه) به عنوان عامل دوم درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که غده­زایی و رشد ریزغده­ها در سامانه هواکشت با تاخیر همراه بود. اثر سن گیاهچه، در مقایسه با اثر ژنوتیپ، تاثیر بیشتر و معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده داشت. بررسی برهمکنش ژنوتیپ × سن گیاهچه نشان داد که واکنش­ ژنوتیپ­ها برای عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده، به استثنای میانگین وزن ریزغده، در سنین مختلف گیاهچه به طور معنی­داری متفاوت بود. کلون 1-397081- Cبا سن گیاهچه 30 روزه بیشترین تعداد ریزغده در بوته (میانگین 57/3ریزغده در بوته) را تولید کرد. مناسبترین سن گیاهچه برای رقم Caesar و کلون 2-397097 C-جهت انتقال به محیط هواکشت 40 روزه بود که به ترتیب دارای میانگین 55/57 و 54/53 ریزغده در بوته بودند. برای کلون2-397097- C از نظر تعداد ریزغده در بوته بین سن گیاهچه 30 و 40 روزه تفاوت معنی­داری وجود نداشت. رقم آگریا در سن گیاهچه 40 روزه با میانگین 45/7ریزغده در بوته بود. کلون های 1-39708-C-397097-2 ،C، و ارقام آگریا و Caesar به ترتیب 1203، 1235، 1113 و  1223 ریزغده در متر مربع داشتند. تجزیه رگرسیون گام به گام پیش­رونده نشان داد که میانگین وزن ریزغده و وزن ریزغده در بوته در انتخاب ژنوتیپ مناسب برای تولید تعداد ریزغده بالا از اهمیت ویژه­ای برخوردار بود. اثر میانگین وزن ریزغده و ارتفاع بوته برروی تعداد ریزغده در بوته منفی بود. نتایج این پژوهش نشان داد که تولید ریزغده برای ژنوتیپ های سیب زمینی مورد مطالعه بیشتر تحت تاثیر سن گیاهچه بود. سن گیاهچه سیب­زمینی بین 30 الی 40 روزه برای انتقال به سامانه هواکشت مناسب تعیین شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genotype × Plantlet Age Interaction for Yield and Yield Components of Potato Minitubers in Aeroponic System

نویسندگان [English]

  • A. Mousapour Gorji 1
  • D. Hasanpanah 2
  • S. Bouzhani 3
  • H. R. Abdi 4
1 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
2 Associate Professor, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Ardabil, Iran
3 Former M. Sc. Student, Faculty of Agriculture, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran
4 Researcher, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
چکیده [English]

To evaluate effect of genotype and plantlet age on the yield and yield components of potato minitubers, this study was conducted under aeroponic system conditions in Ardabil agricultural and natural resources research station and Behparvar Sabalan Ardabil Company in Aradbil in Iran. Four potato genotypes including; promising clones C-397097-2, C-397081-1, cv. Agria and cv. Caesar, and three plantlet ages including; 30, 40 and 50 days were experimented as factorial arrangements in completely randomized design with three replications. The results showed that tuberization and development of minitubers was delayed in the aeroponic system. The effect of plantlet age on yield and yield components was more pronounced than genotype. The effect of plantlet age was significant (P≤0.05) on all traits. Genotype × plantlet age interaction was significant for yield and yield components, except for single minituber weight. Clone C-397081-1 of 30-day plantlet age produced the highest minitubers plant-1 (57.3 minitubers plant-1). For cv. Caesar and clone C-397097-2 of 40 days plantlet age were the best and produced on average 55.57 and 53.54 minitubers plant-1, respectively. There was no significant difference between plantlet ages of 30 and 40 days for clone C-397097-2. The cv. Agria had the best response at the plantlet age of 40 days and had on average 45.7 minitubers plant-1. Clone C- 397081-1, C-397097-2, cv. Agria and cv. Caesar produced on average 1203, 1235, 1113 and 1223 m-2, respectively. Forward stepwise regression analysis showed that the mean single minituber weight and minituber weight plant-1 was important in the selection of potato genotype for production of large number of minitubers. The mean weight of single minituber and plant height were inversely related to minituber number. In conclusion, the maximum economic minituber production for each potato genotype was affected by the plantlets age. The plantlet age between 30 and 40 days was identified as suitable for transferring potato plantlets to areoponic system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Potato
  • minituber number m-2
  • minituber weight
  • stem number plant-1
  • plant height

مراجع

Ahmad, A., Alam, S. M. M., Souza-Machado, V., and Ali, A. 1995. Potato mini-tuber production from nodal cutting compared to whole in vitro plantlets using low volume media in a greenhouse. Potato Research 38: 69-76. DOI: 10.1007/BF02358071.
 
 
Chang, D. C., Park, C. S., Kim, S.Y., Kim S. J., and. Lee, Y. B. 2008. Physiological growth responses by nutrient in aeroponically grown potatoes. American Journal of Potato Research 85: 315-323.
 
 
Cho, Y. D., Kang, S. G., Kim, Y. D., Shin, G. H., and Kim, K. T. 1996. Effects of culture systems on growth and yield of cherry tomatoes in hydroponics. Journal of Agriculture Science 38: 563-567.
 
 
CIP. 2010. International Potato Center. Lima, Peru. at http://www.cipotato.org/potato/potato.htm.
 
 
FAO. 2021. FAOSTAT. Statistic division. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, Italy. https://www.fao.org/faostat/.
 
 
Farran, I., and Mingo-Castel, A. M. 2006. Potato mini-tuber production using aeroponics: Effect of plant density and harvesting intervals.  American Journal of Potato Research 83 (1): 47-53.  DOI: 10.1007/BF02869609.
 
 
Filzmoser, P., Garrett, R. G., and Reimann, C. 2005. Multivariate outlier detection in exploration geochemistry. Computers and Geosciences 31: 579-587. DOI: 10.1016/j.cageo. 2004.11.013.
 
 
Ghassan, A. S., Sully, R., and Hopkinson, H. 2001. Ways to increase tuber number. South Australian Research and Development Institute. 160 pp.
 
 
Gorji, M. A., and Zarbakhsh, A. J. 2006. Determination of correlation and heritability of quantitative and quality traits of potato. The 9th Genetics Congress of Iran. 20-22 May 2006. Tehran, Iran.
 
 
Hassanpanah, D. 2013. Evaluation the potential production of minitubers of potato varieties and advanced clones (medium late maturity) under aeroponic conditions. Ecophysiology of Crop Plants 31 (8): 331-346 (in Persian).
 
 
Hassanpanah, D. 2012. Instructions of high quality seed potato production through aeroponic system. Mohaghegh Ardabili Publication. 80 pp. (in Persian)
Hassanpanah, D. 2011. Study of possibility of mini- tuber production in aeroponic system compared with conventional cultivation systems. International Journal of Modern Agriculture 7 (2): 1-10.
 
 
Jones, E. D. 1988. A current assessment of in vitro culture and other rapid multiplication methods in North America and Europe. American Journal of Potato Research 65: 209-220. DOI: 10. 1007/BF02854453.
Kang, B. K., and Han, S. H. 2005. Production of seed potato (Solanum tuberosum L.) under the recycling capillary culture system using controlled release fertilizers. Journal of the Japanese Society for Horticultural Science 74 (4): 295-299. DOI: 10.2503/jjshs.74.295.
 
 
Lommen, W. J. M. 1995. Basic studies on the production and performance of potato mini-tubers. Ph. D. thesis. Wageningen Agriculture University. Wageningen, The Netherlands. 181 pp.
 
 
Lommen, W. J. M., and Struik, P. C. 1992. Production of potato minitubers by repeated harvesting: Effects of crop husbandry on yield parameters. Potato Research 35: 419-432. DOI: 10.1007/BF02357598.
 
 
Lugt, C., Bodlaender, K. B. A., and Goodijk, G. 1964. Observation on the induction of second growth in potato tubers. European Potato Journal 4: 219-227. DOI: 10.1007/BF02368253.
Murashige, T., and Skoog, F. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum 15:473–497. DOI: 10.1111/j.1399-3054. 1962.tb08052.x
 
 
Muro, J., Diaz, V., Goni, J. L., and Lamsfus, C. 1997. Comparison of hydroponic culture and culture in a peat/sand mixture and the influence of nutrient solution and plant density on seed potato yield. Potato Research 40: 431-438. DOI: 10.1007/BF02358003
Naik, P. S. 2005. Achieving self sufficiency in quality seed production in roots and tuber crops with special reference to potato. pp. 243-255. In: Chadha, K. L., Ahloowalia, B. S., Prasad, K. V., and Singh, S. K. (eds.) Crop improvement and production technology of horticultural crops. The Horticulture Society of India. New Dehli.
 
 
Novella, M. B., Andriolo, J. L., Bisognin, D. A., Cogo, C. M., and Bandinelli., M. G. 2008. Concentration of nutrient solution in the hydroponic production of potato mini-tubers. Ciência Rural 38(6): 1529-1533. DOI: 10.1590/S0103-84782008000600006 
 
 
Nugaliyadde, M. M., De Silva, H. D. M., Perera, R., Ariyaratna, D., and Sangakkara, U. R. 2005. An aeroponic system for the production of pre-basic seeds of potato. Annals of Sri Lanka Department of Agriculture 7: 199-208.
 
 
Rahimi, G., and Hassanpanah, D. 2014. Effects of different planting density
on the production potential of mini-tubers from the Agria potato mico-tubers.
Indian Journal of Fundamental and Applied Life Science 4 (1): 303-307. http://www.cibtech.org/jls.htm.
 
 
Ritter, E., Angulo, B., Riga, P., Herran, C., Relloso, J., and Sanjose, M. 2001. Comparison of hydroponic and aeroponic cultivation systems for the production of potato mini-tubers. Potato Research 44: 127-135. DOI: 10.1007/BF02410099.
 
 
Rolot, J. L., and Seutin, H. 1999. Soilless production of potato minitubers using hydroponic technique. Potato Research 42: 457-469. DOI: 10.1007/BF02358162.
 
 
Roosta, H. R., Rashidi, M., Karimi, H. R., Alaei, H., and Tadaionnezhad, M. 2011.  Comparison of vegetative growth and minituber yield of three potato cultivars in aeroponic and classical hydroponic with three different nutrient solution. Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture 14 (4): 73-80. (in Persian)
 
 
Soffer, H., and Burger, D. W. 1988. Effects of dissolved oxygen concentration
in aero-hydroponics on the formation and growth of adventitious roots.
Journal of the American Society for Horticulture Science 3: 218-221. DOI: 10.21273/JASHS.113.2.218.
 
 
 Struik, P. C., Van der Putten, P. E. L., Caldiz, D. O., and Scholte, K. 2006. Response of stored potato seed tubers from contrasting cultivars to accumulated day- degrees. Crop Science 46: 1156-1168. DOI: 10.2135/cropsci2005.08-0267.
Struik, P. C. 2007. The canon of potato science: Minitubers. Potato Research 50: 305-308. DOI: 10.1007/s11540-008-9051-z.
 
 
Vreugdenhil, D., and Struik, P.C. 1989. An integrated view of the hormonal regulation of tuber formation in potato (Solanum tuberosum). Physiologia Plantarttm 75: 525-531. DOI: 10.1111/j.1399-3054.1989.tb05619.x.
 
 
Walworth, J. L., and Carling, D. E. 2002. Tuber initiation and development in irrigated and non-irrigated potatoes. American Journal of Potato Research 79: 387-395. DOI: 10.1007/ BF02871683.
 
 
 
نهال و بذر
دوره 38، شماره 4
دی 1401
صفحه 497-517

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار