ارزیابی امکان کاشت پاییزه چغندرقند در استان البرز

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران.

2 موسسه تحقیقات بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

چکیده

چغندرقند در استان البرز و اقلیم های مشابه، آب و هوای مدیترانه ای با زمستان های ملایم و تابستان های گرم و خشک، در فصل بهار کاشت می شود که به علت مصرف آب زیاد و شیوع آفات و بیماریها در منطقه با مشکلات زیادی مواجه می شود. توسعه پاییزه چغندرقند به دلیل مصرف آب کمتر نسبت به کاشت بهاره آن در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. این آزمایش در پاسخ به این سوال که آیا کاشت پاییزه چغندرقند در کرج و اقلیم های مشابه امکان پذیر است؟ اجرا شد. به دلیل اهمیت تعیین تاریخ مناسب کشت و همچنین ارزیابی ارقام مقاوم به ساقه روی، در این آزمایش دو رقم چغندرقند در سه تاریخ کاشت به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و در سه سال زراعی (1396-1393) مورد ارزیابی قرار گرفتند. عامل اول: تاریخ های کاشت در سه سطحِ دهه دوم مهر، دهه اول آبان و دهه سوم آبان و عامل دوم رقم در دو سطح رقم شریف (نیمه مقاوم) و رقم ویکو (مقاوم) بود. در سالهای زراعی 1394-1393 و 1396-1395 اکثر گیا هچه ها در اثر سرما زدگی از بین رفتند ولی در سال زراعی 1395-1394 گیاهان زنده ماندند و مزرعه به عملکرد اقتصادی رسید. تجزیه واریانس داده ها در سال زراعی مذکور نشان داد که میزان ساقه روی و سرمازدگی در تاریخ های کاشت مختلف در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که با تأخیر در کاشت میزان ساقه روی از 15/9درصد به پنج درصد و سپس به نیم درصد کاهش یافت، در حالیکه میزان سرمازدگی از 7/48 درصد به 78/8 درصد افزایش یافت. اثر تاریخ کاشت برای عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. تاریخ کاشت اول با 41/6 ، 6/5 و 4/3 تن در هکتار، به ترتیب بیشترین عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید را به خود اختصاص داد. عملکرد شکر و شکر سفید نیز به ترتیب با 4/2 و 2/9 تن در هکتار متعلق به رقم ویکو و بیشتر از رقم شریف بود. نتایج این پژوهش کاشت پاییزه چغندرقند را در منطقه کرج و مناطق مشابه از نظر اقلیمی، به دلیل سرمازدگی و درصد ساقه روی بالا توصیه نمی کند. اگرچه در آینده با توجه به روند گرمتر شدن این اقلیم، کاهش منابع آب کشور و با مطالعه و دستیابی به ارقام مقاوم تر به ساقه روی و سرمازدگی، شاید کاشت پاییزه چغندرقند در کرج و اقلیم های مشابه امکان پذیر شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Possibility of Autumn Sowing of Sugar Beet in Alborz Province in Iran

نویسندگان [English]

  • M. Hosseinzadeh Fazl 1
  • D. F. Taleghani 2
  • , D. Habibi 3
  • S. Sadeghzadeh Hemayati 2
  • M. R. Ardakani 1
1 Sugar Beet Seed Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
2 Sugar Beet Seed Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
3 Department of Agronomy, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
چکیده [English]

Sugar beet is usually planted in spring in Alborz province and similar climatic conditions, and uses high irrigation water and suffers from the breakout of pests and diseases. The development of sugar beets cultivars for autumn sowing has become of interest of breeders due mainly to its much lower irrigation water requirement than spring sown sugar beet. The present research was aimed to explore the possibility of autumn sowing of sugar beet in Karaj and similar climatic conditions. Two sugar beet cultivars; Sharif (moderately resistant) and Vico (resistant), and three sowing dates; early-October, late-October and mid-November were evaluated as factorial arrangements in randomized complete block design with three replications at sugar beet research station, Karaj, Iran, in three growing seasons from 2014 to 2017. Most seedlings were killed by winter freezing in 2014 and 2016, however, sugar beet seedlings survived in 2015 winter and produced economic yield. Analysis of variance of data for the 2015-16 growing season showed that when sowing date delayed from early-October to late-October and mid-November, the bolting rate significantly decreased from 15.9% to 5.0% and 0.5%, respectively. However, the winter killing rate increased from 48.7% in early-October to 62.6% and 78.8% in the second and third sowing dates, respectively. Sowing date significantly (p < 0.01) affected root, sugar and white sugar yields. The highest root, sugar and white sugar yields (41.6, 6.5 and 4.3 tha-1, respectively) were produced in early-October, and the lowest were obtained from late-October and mid-November sowing dates. Cultivars did not differ significantly for root yield, but were significantly (p < 0.05) different for sugar and white sugar yield. The sugar and white sugar yield of cv. Vico (4.2 and 2.9 tha-1, respectively) was higher than cv. Sharif (3.4 and 2.2 tha-1, respectively). Cv. Sharif’ was more sensitive to delay in sowing date. In conclusion, considering limitation of water resources in Iran, the development of resistant cultivars to bolting and freezing may facilitate autumn sowing of sugar beet in Karaj and similar climatic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sugar beet
  • bolting
  • root yield
  • freezing damage
  • sugar yield
Ashrafmansoori, G. R. 1997. The effect of growth period and stage on quality and quantity of autumn sugar beet in Fasa. Research Project Final Report No. 89/443. Fars Agricultural and Natural Resources Research Center 36 pp. (in Persian).
 
Ashrafmansoori, G. R., Sharifi, H., and Hamdi. F. 2013. Investigating the possibility of autumn sown sugar beet in Fasa area. Sugar Beet Journal 29 (1): 84-71. Cook, D. A., and Scott, R. K. 1998. The sugar beet crop: science into practice. Chapman Hall. 675 pp.
 
Draycott, P. 2006. Sugar beet. Blackwell publishing Ltd. 514 pp.
 
Hoffmann, C. M., and Kluge-Severin1, S. 2010. Light absorption and radiation use efficiency of autumn and spring sown sugar beets. Field Crops Research 119: 238-244.
 
Hoffmann, C. M., and Kluge-Severin1, S. 2011. Growth analysis of autumn and spring sown sugar beet. European Journal of Agronomy 34: 1-9.
 
Jaggard, K. W., and Werker. A. R. 1998. An evaluation at the potential benefits and of autumn sown sugar beet in north-west Europe. The Journal of Agricultural Sciences 132: 91-102.
 
Jalilian, A., Mazaheri, D., Tavakkol Afshari R., Abdollahian-Noghabi, M., Rahimian Mashhadi, H., and Ahmadi, A. 1999. Effect of freezing damage at seedling stage in different sugsr beet cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences 10(4): 400-415.
 
Javaheri, M. A., Ramroudi, M., Asgharipour, M., Dehmadre, M., and Ghaemi, A. R. 2015. Agroclimatic zonation for evaluating autumn sugar beet sowing feasibility in Khorasan Razavi and southern Khorasan provinces. Journal of Sugar Beet 31 (1): 31-17.
 
Kirchhoff, M., Svirshchevskaya, A., Hoffmann, C., Schechert, A., Jung, C., and Kopischobuch, F. 2012. High degree of genetic variation of winter hardiness in panel of Beta vulgaris L. Journal of Crop Sciences 25: 179-188.
 
Lexender, K. 1980. Present knowledge of sugar beet bolting mechanisms. pp. 245-285. In: Proceedings of 43rd Winter Congress of International Institute of Sugar Beet. Brussels, Belgium.
 
Milford, G. F. J., Jarvis, P. J., and Walters, C. 2010. A vernalization-intensity model to predict bolting in sugar beet. Journal of Agriculture Sciences 148: 127–137.
 
Nelson, J. M. 1978. Influence of planting date, nitrogen rate and harvest date on yield and sucrose concentration of fall planted sugar beet in central Arizona. Journal of American Society of Sugar Beet Technologist 20: 25-32.
 
Reinefeld, E., Emmrrich, A., Baumgarten, G., Winner, C., and Beiss, U. 1974. Zurvoraussage des melassezukers aus rubenanalysen. Zuker 27: 2-15.
 
Reinsdorf, E., and Koch, H. 2013. Modeling crown temperature of winter sugar beet and its application in risk assessment for frost killing in central Europe. Journal of Agriculture Forest Meteorology 182-183: 21-30.
 
Reinsdorf, E., Koch, H. J., and Märländer, B. 2013. Phenotype related differences in frost tolerance of winter sugar beet (Beta vulgaris L.). Journal of Field Crops Research 151: 27–34.
 
Sadeghian Mottahar, S. Y. 1994. Use of annual gene (B) for screening bolting-resistant inbred lines in sugar beet. Journal of Sugar Beet 10 (1): 1-7.
 
Sadeghian Mottahar, S. Y. 1999. Bolting, undesirable phenomenon in sugar beet. Agricultural Education and Extension Publication No.12. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran (in Persian).
 
Senff, G. 1958. Versuche mit der Feldüberwinterung von Zuckerrüben zur Saatguterzeugung. Zuckererzeugung 2: 279–281.
 
Senff, G. 1961. Der direkte Zuckerrübensaatgutbau nach Sommeraussaat unterbesonderer Berücksichtigung von Maßnahmen zur Beseitigung seiner Nachteile.Z. Acker- u. Pflanzenbau 112: 10–38.
 
Smit, A. L. 1983. Influence of external factors on growth and development of sugar beet. Ph. D. Thesis. Wageningen Agricultural University. Wageningen, The Netherlands. 121 pp.
 
Taleghani, D., Sharifi, H., Ahmadi, M., Asharfmansouri, G., Moharramzadeh, M., Javaheri, M., Bassati, J., Ebrahamian, H., Hemayati, S., Aghaezadeh, M., Abdollahian, M., Urazizadeh, M. R., Norbina, A., Hosseinpour, M., Sadeghian Mottahar, S. Y., Mohammadian, R., Mahmoudi, S. B., and Yousefabadi, V. A. 2010. Development of autumn sugar beet cultivars in Iran, pp. 81-95. In: Proceedings of the 11th Crop Sciences Congress of Iran.
 
Taleghani, D., Moharamzadeh, M., Sadeghzadeh Hemayati, S., Mohammadian, R., and Farahmand, R. 2011. Effect of planting and harvesting date on yield of autumn sown sugar beet in Moghan area. Seed and Plant Production Journal 27-2 (3): 371-355.