اثر آرایش کاشت بر عملکرد علوفه، پروتئین و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک تاج‌خروس علوفه‌ای (Amaranthus hypocondriacus) در شرایط آب‌و‌هوایی گرگان

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.

2 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

افزایش عملکرد در گیاهان زراعی مستلزم شناخت روش‌های مدیریتی مناسب و از جمله تعیین آرایش کاشت مناسب می‌باشد. به منظور بررسی اثر آرایش کاشت بر عملکرد کمی و کیفیت علوفه و برخی صفات مورفولوژیک تاج‌خروس علوفه‌ای آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال‌های 1396 و 1397 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول فاصله بین ردیف‌ها‌ی کاشت (30، 45 و 60 سانتیمتر) و عامل دوم فاصله بوته‌ها روی ردیف (5، 10، 15، 20، 25 و 30 سانتیمتر) بود. نتایج نشان داد که اثر فاصله بوته‌ها روی ردیف و اثر متقابل فاصله بین ردیف‌ها × فاصله بین بوته‌ها بر روی کلیه صفات مورد بررسی (ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، عملکرد علوفه تر، عملکرد علوفه خشک، نسبت برگ به ساقه و عملکرد پروتئین) معنی‌دار بود. فاصله بین ردیف‌ها بر کلیه صفات بجز نسبت برگ به ساقه معنی‌دار بود. با توجه به معنی‌دار شدن برهمکنش‌ها، برش‌دهی اثر متقابل صورت گرفت تا در هر فاصله بین ردیف، فاصله بین بوته‌ها روی ردیف مناسب مشخص شود. در تیمارهای برتر (آرایش کاشت‌های‌30 × 30 ، 5 × 10، 45 × 5 و60 ×5‌ سانتیمتر) بیشینه عملکرد پروتئین و علوفه خشک به ترتیب در دامنه 896 تا 956 کیلوگرم در هکتار و 05/8 تا 7/7 تن در هکتار تغییرات نشان داد. بر این اساس به منظور حصول بیشینه عملکرد علوفه تر، علوفه خشک و پروتئین پیشنهاد می‌شود در صورتی که فاصله بین ردیف‌ها 30 سانتیمتر باشد، فاصله بوته‌ها روی ردیف 10-5 سانتیمتر (معادل تراکم بوته به ترتیب 66/6 و 33/3 بوته در مترمربع) در نظر گرفته شود. در صورتی که فاصله بین ردیف-ها 45 و 60 سانتیمتر باشد فاصله بوته‌ها روی ردیف بایستی پنج سانتیمتر (تراکم بوته به ترتیب 44/4 و 33/3 بوته در مترمربع) باشد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که آرایش کاشت‌های مناسب تاج خروس علوفه‌ای در شرایط آب و هوایی گرگان30 × 30، 5 × 10، 45 × 5 و60 × 5 سانتیمتر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Planting Arrangement on Forage Yield, Protein Content and Some Morpho-Physiological Characteristics of Forage Amaranth

نویسندگان [English]

  • M.T. Fyzbakhsh 1
  • H. Mokhtarpour 1
  • A. A. Rahnema 2
  • A. R. Safaei 3
1 Field and Horticultural Crops Science Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resource Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Gorgan, Iran.
2 Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extention Organization. Karaj, Iran.
3 Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran
چکیده [English]

Increasing yield in field crops requires identification of appropriate management practices including suitable planting arrangement. A field experiment was carried out to determine the effect of planting arrangement on forage yield, protein content and some phsio-morphological traits of forage amaranth at Gorgan agriculture research station, Gorgan, Iran, in 2017-2018 growing seasons. The experimental design was factorial arrangements in randomized complete block design with three replications. The first factor was the row spacing at three levels (30, 45 and 60 centimeter), and the second factor was inter plant spacing at six levels (5, 10, 15, 20, 25 and 30 centimeter). The results showed that the effect of inter plant spacing and the interaction effects of row spacing × inter plant spacing were significant on all studied traits. The effect of row spacing on all traits, except leaf to stem ratio, was significant. Considering the significant interaction effects, slicing of interaction effects was performed to determine the best inter plant spacing for each row spacing. In suitable combinations; 30 × 5, 30 × 10, 45 × 10 and 60 × 5 centimeters planting arrangement, higher protein yield and dry forage yield of 896-956 Kg.ha-1 and 7.7-8.05 ton.ha-1 were obtained, respectively. In summary, for achieving higher forage yield, if the row spacing is 30 cm the inter plant spacing should be 5-10 centimeters (plant density 66.6 and 33.3 plant m-2, respectively). Given the row spacing is 45 and 60 cm, then the inter plant spacing should be five centimeters (plant density 44.4 and 33.3 plant m-2, respectively). The results of this experiment showed that the appropriate planting arrangements for amaranth in Gorgan environmental conditions are 30 × 5, 30 × 10, 45 × 10 and 60 × 5 centimeter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Amaranth
  • fresh forage
  • leaf: stem ratio
  • plant density
  • stem diameter

مراجع

Aynehband, A., Aqasi, V., and Mesgarbashi, M. 2007. Study the different planting date on qualities' and Quantities' yield of forage Amaranth. Iranian Journal of Field Crops Research 2 (5): 221-228 (in Persian).
 
Ayub, M., Ather Nadeem, M., Tahir, M., Ghafour, A., Zeeshan, A., and Naeem, M. 2010. Comparative studies on the growth, forage yield and quality of sorghum (Sorghum bicolor L.) varieties under irrigated conditions of Faisalabad. Pakistan Journal of Life and Social Sciences 8 (2): 94-97.
 
Casini, P., and La Rocca, F. 2014. Amaranthus cruentus L. is suitable for cultivation in central Italy: field evaluation and response to plant density. Italian Journal of Agronomy 9 (602): 166-175.
 
Fallah Mehrabadi, M., Aqaalihkhani, M., and Mokhtas Bidgoli, A. S. 2015. Effect of planting date and plant density on morphological characteristics and yield of forage Amaranth. pp. 118. In: Proceedings of the Second National Conference on Agriculture and Development. Tehran, Iran.
 
Farshbaf-Jafari, S., Pirzad, A., Tajbakhsh, M., and Ghassemi-Golezani, K. 2014. Effects of water supply and plant density on leaf characteristics of Amaranth (Amaranthus caudatus L.). pp. 17-20. In: Proceedings of the International Conference on Sustainable Environment and Agriculture. IACSIT Press, Singapore.
 
Feyzbakhsh, M. T. 2016. The effect of plant densities on some morphological characteristics, quality and quantity yield of forage sorghum hybrids in Golestan province. Seed and Plant Production Jouranl 32 (2): 223-237 (in Persian).
 
Fouman, A. 2010. Evaluation of different forage sorghum cultivars [Sorghum bicolor (L.) Moench] through an assessment of morphological, quantitative and qualitative yield traits. Iranian Journal of Field Crop Science 41 (4): 833-840 (in Persian).
 
Gimplinger, D. M., Auf’m Erley, G. S., Dobos, G., and Kaul H. P. 2008. Optimum crop densities for potential yield and harvestable yield of grain amaranth are conflicting. European Journal of Agronomy 28: 119–125.
 
Graybill, J.S, Cox, W. T., and Otis, D. J. 1991. Yield and quality of forage maize as influenced by hybrid, planting date and plant density. Agronomy Journal 85: 559-564.
 
Henderson, T., Johnson, B., and Schneiter, A. 2000. Row spacing, plant population and cultivar effects on grain amaranth in the Northern Great Plains. Agronomy Journal 92: 329-336.
 
Khalili Mohelleh, J., Tajbakhsh, M., Faiaz Moghdam, A., and Siadat, A. 2007. Effects of plant density on quantitative and qualitative characteristics of forage sorghum in second cropping. Pajouhesh and Sazandegi 75: 59-67 (in Persian).
 
Kulakow, P. A., and Hauptli, H. 1994. Genetic characterization of grain amaranth. pp. 9-22. In: Paredes-Lopez, O. (ed.) amaranth biology, chemistry and technology. 1st edition. CRC Press Inc.
 
O’Brien, G. K., and Price, M. L. 2008. Amaranth grain and vegetable types. ECHO Technical Note: 1-15.
 
Kumar, S. R., and Yassin, G. M. 2013. Influence of different plant density levels on growth and yield of grain Amaranthus (Amaranthus hypochondriacus L.). World Journal of Agricultural Sciences 9 (2): 173-177.
 
Law-Ogbomo, K. E., and Ajayi S. O. 2009. Growth and yield performance of Amaranthus cruentus influenced by planting density and poultry manure application. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 37 (1): 195-199.
 
Maseko, I., Beletse, Y.G., Nogemane, N., du Plooy, C.P., and Mabhaudhi, T., 2015. Growth, physiology and yield responses of Amaranthus cruentus, Corchorus olitorius and Vigna unguiculata to plant density under drip-irrigated commercial production. South African Journal of Plant and Soil 32: 87–94.
 
Mehrani, A., and Moghaddam, A. 2014. Amaranth plant. Agricultural Research, Education and Extension Organizatio Publications. 18 pp. (in Persian).
 
Moadab Shabestari, M., and Mojtahedi, M. 1990. Crop physiology. Publication of Tehran University, Tehran, Iran. 436 pp.
 
Moaveni, P., and Heydari, Y. 2006. Study of plant density and irrigation intervals on grain yield and some physiological traits in forage sorghum. Iranian Journal of Crop Sciences 6 (4): 274-282 (in Persian).
 
Moshaver E., Emam, Y., Noormohammadi, G., and Heidari Sharifabad, H. 2016. Comparison of yield and some qualitative characteristics of forage corn, sorghum and amaranth in response to density and sowing date in Fars province. Journal of Crop Ecophysiology 10 (1): 103-120 (in Persian).
 
Pourfarid, A., Kamkar, B., and Akbar, G. A. 2014. The effect of density on yield and some agronomical and physiological traits of amaranth (Amaranthus spp). International Journal of Farming and Allied Sciences 3 (12): 1256-1259.
 
Putnam, D., Oplinger, E., Doll, J., and Schulte, E. 1989. Amaranth. In: alternative field crops manual. Electronic version issue. Extension Service, University of Wisconsin, Madison, WI. 429 pp.
 
Saberi, A. R., Mosavat, S. A., and Feyzbakhsh, M. T. 2014. Effects of planting arrangement and plant density on yield of forage sorghum. Academic Journal of Applied Sciences 1 (1): 17-20.
 
Safaei, A, R., Rezaei, M., and Rahnama, A. A. 2018. Comparing the quantitative characteristic and nutritional value of three varieties of amaranth in farm located in Alborze province. Applaied Animal Science Research Journal 20: 31-42.
 
Sarikhani, SH., and Razmjoo, KH. 2006. Effects of plant density on yield and yield component of three forage sorghum. Journal of Sciences and Technology of Agriculture and Natural Resources 4 (10): 214-255.
 
Smitha Patel, P. A., Alagundagi, S. C., Mansur, C. P., Kubsad, V. S., Hosamani, S. V., and Megeri, S. N. 2011. Effect of row spacing and seed rate on growth, fodder productivity and economics of Amaranth genotypes. Karnataka Journal of Agricultural Sciences 24 (5): 651-653.
 
Stallknecht, G., and Schula-schaeffer, J. 1993. Amaranth rediscovered. pp. 211-218. In: Janick, J., and Simon, J. (eds.) new crops. Wiley, NY. USA.
 
Stordahl, J., C. Sheaffer., and Dicostanzo, A. 1999. Variety and maturity affect amaranth forage yield and quality. Journal of Production Agriculture 12: 249-253.
 
Williams, J., and Brenner, D. 1995. Grain amaranth. pp. 129-186. In: Williams, J. (ed.) cereal and pseudocereal. Chapman & Hall, London.
 
 
نهال و بذر
دوره 36، شماره 1
فروردین 1399
صفحه 71-85

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار