مطالعه ژنتیکی عملکرد و برخی صفات زراعی در جو با استفاده از تجزیه میانگین نسل‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بیرجند

2 دانشگاه آزاد اسلامی- واحد کرج

3 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

چکیده

به منظور مطالعه نحوه توارث‌ صفات کمی مختلف در جو، تلاقی‌های ارقام ریحان × ماکوئی و کویر × ماکوئی مورد بررسی قرار گرفتند. در هر دو تلاقی والدین به همراه نسل‌های F1، F2، BC1 و BC2 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ارزیابی شدند. در طول دوره رشد، از صفات مهم زراعی و عملکرد دانه یادداشت‌برداری به عمل آمد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین نسل‌های مورد نظر از نظر تمامی صفات تفاوت قابل ملاحظه‌ای وجود داشت. تجزیه میانگین نسل‌ها نشان داد که در توارث همه صفات علاوه بر اثر افزایشی و غالبیت، انواع اثر اپیستازی نیز نقش داشتند.در هر دو تلاقی در صفات ارتفاع بوته، قطر دانه، قطر ساقه، طول سنبله، طول ریشک، عملکرد دانه و وزن هزار دانه اثر غالبیت سهم بیشتری نسبت به اثر افزایشی داشت.در تلاقی ریحان × ماکوئی برای صفات وزن سنبله و تعداد دانه در سنبله اثر غالبیت مهم‌تر ازاثر افزایشی و در تلاقی کویر × ماکوئی اثر افزایشی مهم‌تر از اثرغالبیت بود. در تلاقی ریحان × ماکوئی برای صفات قطر ساقه، تعداد دانه در سنبله، طول ریشک، طول سنبله و وزن سنبله و در تلاقی کویر × ماکوئی برای صفات ارتفاع بوته، قطر دانه، قطر ساقه، طول پدانکل، طول ریشک و عملکرد دانه واریانس ژنتیکی افزایشی بیشتراز واریانس غالبیت بود. در تلاقی ریحان × ماکوئی وزن هزار دانه و در تلاقی کویر × ماکوئی وزن سنبله بیشترین وراثت پذیری عمومی و خصوصی را به خود اختصاص دادند. در این بررسی سه عامل به عنوان عوامل ژنتیکی کنترل کننده عملکرد دانه شناسائی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genetic Study of Yield and some Agronomic Traits in Barley using Generation Mean Analysis

نویسندگان [English]

  • M. Zabet 1
  • KH. Mostafavi 2
  • H. Karimi 2
  • M. Khodarahmi 3
1 College of Agriculture, Birjand University, Birjand, Iran.
2 College of Agriculture, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
3 Seed and Plant Improvement Institute
چکیده [English]

To study the inheritance of quantitive traits in barley, crosses of barley cultivars Reyhan × Makuei and Reyhan × Kavir were studied. In each cross, parents together with F1, F2, BC1 and BC2 generations were evaluated in a randomized complete block design with three replications in research farm of Islamic Azad University, Karaj Branch. Different agronomic traits and grain yield of treatments were recorded during the growth season. The results of analysis of variance showed significant differences among generations for all traits. The generation mean analysis showed that in addition to additive and dominance, effects of epistasi were also important in inheritance of the traits. In both crosses the dominance effects were more important than additive effects for plant height, grain diameter, stem diameter, head and awn length, grain yield and 1000 grain weight. In Reyham × Makuei, for spike weight and grain number per spike, dominance effects were more important than additive effects while in Kavir × Makuei additive effects were important. The additive genetic variance was more than dominance genetic variance for traits stem diatemer, grain per spike awn and spike length and spike weight in Reyhan × Makuei, and for traits plant height, grain height, grain diameter, stem diameter, awn and pedancle length and grain yield in Kavir × Makuei. Spike weight and grain weight had the highest broad and narrow sense heritability in Reyhan × Makuei and Kavir × Makuei, respectively. Three genetic factors were determined to control the grain yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barley
  • Generation mean analysis
  • additive effects
  • dominace effects
  • epistatic effects

مراجع

 Anonymous 2013. FAOSTAT. http://faostat. Fao.org.
 
 
Baghizadeh, A., Talei, A. R., Naghavi, M. R., and Haji Rezaei, M. 2008. Estimating the number and inheritance of controlling genes for grain yield and some of related traits in Barley (Hordeum vulgare L.) Afzal/Radical Cross. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 12 (43): 57-63 (in Persian).
 
 
Baghizadeh, A., Talei, A. R., Naghavi, M. R., and Zeinali Khanghah, H. 2004. An evaluation of inheritance for some quantitative traits in barley using generation mean analysis. Iranian Journal of Agricultural Sciences 35 (4): 851-857 (in Persian).
 
 
Dabholker, A. R. 1992. Elements of Biometrical Genetics. Published and Printed by Ashok Kumar Mittal. Concept Publishing Company, New Delhi, India. Eshghi, R., and Akhundova, E. 2009. Genetic analysis of grain yield and some agronomi ctraits in hulless barley. African Journal of Agricultural Research 4 (12): 1464-1474.
 
 
Eshghi, R., Ojaghi, J., Rahimi, M., and Salayeva. S. 2010. Genetic characteristics of grain and its components in Barely (Hordeum vulgare L.) under normal and drought conditions. American- Eurasian Journal of Agriculture and Environment Science 9 (5): 519-528.
 
 
Farshadfar, E., Aghaie Sarbarzeh, M., Sharifi, M., and Yaghotipoor, A. 2008. Assessment of salt tolerance inheritance in barley via generation mean analysis. Journal of Biological Sciences 8 (2): 461-465.
 
 
Forozanfar, M., Bihamta, M. R., Peyghambari, S. A., and Zeinali, H. 2009. Inheritance of some traits associated with yield in bread wheat using generation mean analysis. Seed and Plant Improvement Journal 25-1 (3): 419-431 (in Persian).
 
 
Golabadi, M., Arzani, A., and Mirmohamadi Maibodi, S. A. M. 2008. Genetic analysis of some morphological traits in durum wheat by generation mean analysis under normal and drought stress conditions. Seed and Plant 24 (1): 99-116 (in Persian).
 
 
Kang, M.S. 1994. Applied Quantitative Genetics. Baton Rouge, LA 70810-6966, USA.
 
 
Kearsey, M. J., and Pooni, H. S. 1996. The Genetical Analysis of Quantitative Traits. Chapman & Hall, London, UK. Khalifa, M. A. 1982. The inheritance of harvest index in barley. Barley Genetics Newsletter 9: 52-54.
 
 
Kularia, R. K., and Sharma, A.K. 2005. Generation mean analysis for yield and its component traits inbarley (Hordeum vulgare L.). Indian Journal of Genetics and Plant Breeding 65 (2): 129-130.
 
 
Larik, A. S., Hafiz, H. M. I., and Al – Saheal, Y. A. 1987. Genetic analysis of some yield parameters in barley. Journal of College of Science of King Saud University 18(2): 129-135.
 
 
Madic, M., Kneževic, D., and Paunovic, A. 2009. Inheritance of stem height and second- Internode length in barely hybrids. Genetika 41(3): 229-236.
 
 
Madic M., Kneževic, D., Paunovic, A., and Durovic, D. 2012. Genetic analysis of spike traits in two-and multi-rowed barely crosses. Genetika 44 (3): 475-482.
 
 
Mather, K., and Jinks, J. L. 1977. Introduction to Biometrical Genetics. Cornell University Press, Ithaca, USA.
 
 
Mather, K., and Jinks, J. 1982. Biometrical Genetics. The Study of Continuous Variation. Chapman and Hall, New York, USA. 279 pp.
 
 
Mostafavi, K., Hosseinzadeh, A., and Zeinali Khanghah, H. 2004. Gene action for some quantitative traits in bread wheat: Sardari × Line No. 14 Cross. Iranian Journal of Crop Sciences 6(2): 159-170.
 
 
Nakhjavan, S. H.,Bihamta, M. R., Darvish, F., Sorkhi, B., and Zahravi, M. 2008. Mode of some of barely quantitative inheritance traits in normal irrigation and terminal drought stress conditions using generation mean analysis. New Findings in Agriculture 2 (10): 203-222.
 
 
Nakhjavan, S. H., Bihamta, M. R., Darvish, F., Sorkhi, B., and Zahravi, M. 2012. Heritability of agronomic traits in the progenies of a cross between two drought tolerant and susceptible barley genotypes in terminal drought stress conditions. Iranian Journal of Crop Sciences 14 (2): 136-154 (in Persian).
 
 
Pal, D., and Kumar, S. 2009. Genetic analysis of forage yield and other traits in barley (Hordeum vulgare L.). Barley Genetics Newletter 39: 13-19.
 
 
Prakash, V., Saini, D. D. and Singh, R.V. 2004. Estimation of gene effects for grain yield and itscomponents in barley (Hordeum vulgare L.). Indian Journal of Genetics and Plant Breeding, 64 (1): 69-70.
 
 
Prakash, V., Singh, R. V., and Saini, D. D. 2005. Gene action for grain yield and its related traits inbarley (Hordeum vulgare L.). Crop Improvement 32 (1): 40-43.
 
 
Raikwar, R. S. 2013. The nature and magnitude of gene effects for yield and its quality traits in barley (Hordeum vulgare L.) under saline -sodic soil. Scholarly Journal of Agricultural Science 3 (5): 154-166.
 
 
Singh, G., Nanda, C., and Sohu, V. 1998. Gene effects for grain per spike, grain weight and grain per spikelet in a set of nineteen crosses of wheat. Indian Journal of Genetics and Plant Breeding 58 (1): 83-89.
 
 
Warnner, J. N. 1952. A method for estimating heritability. Agronomy Journal 44: 427-430. Wright, S. 1968. Evolution and the Genetics of Populations. Vol. 1. Genetic and Biometric Foundation. The University of Chicago Press, Chicago, USA.
 
 
نهال و بذر
دوره 33، شماره 1
خرداد 1396
صفحه 109-131

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار