گزینش لاین‎های اوتایپ چغندرقند مقاوم به بیماری ریزومانیا

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند

2 بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رزقان، ایران

چکیده

در اصلاح چغندرقند لاین‎های اوتایپ نقش مهمی دارند زیرا از تلاقی آن‎ها با لاین‎های نرعقیم سینگل‎کراس‎های نرعقیمی به دست می‎آید که به‌عنوان پایه مادری در تهیه رقم استفاده می‎شوند. در این بررسی از دو جمعیت اصلاحی منوژرم حامل ژن‎های کنترل کننده صفت اوتایپی و مقاومت به برخی بیماری‎های مهم چغندرقند، 36 لاین اوتایپ منوژرم مقاوم به ریزومانیا تهیه شد. لاین‎ها در سال 1392 از نظر مقاومت به بیماری ریزومانیا در خزانه آلوده در ایستگاه زرقان فارس در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با چهار تکرار ارزیابی شدند. در زمان برداشت، ریشه‎های هر کرت از نظر شدت علائم بیماری براساس مقیاس 9-1 نمره‎دهی شدند. هم‎زمان کلیه ژنوتیپ‎ها با استفاده از نشانگر مولکولی پیوسته با ژن مقاومت از نظر حضور ژن مقاومت آزمون مولکولی شدند. در میان لاین‎های اوتایپ مورد بررسی، نمره آلودگی لاین‎های شماره 32302 و 32304 کمتر از شاهد مقاوم خارجی (رقم ایسلا) بود و در مجموع هجده لاین از نظر متوسط نمره آلودگی به‎همراه دو جمعیت والدینی و شاهد مقاوم در یک گروه آماری قرار گرفتند. درصد حضور ژن برای شاهد مقاوم 92 و برای شاهد حساس صفر بود. در مجموع در 65 درصد موارد بین درصد حضور ژن و متوسط نمره آلودگی ژنوتیپ‎ها در مزرعه توافق وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Selection of Sugar Beet O-Type Lines Resistant to Rhizomania Disease

نویسندگان [English]

  • S. Vahedi 1
  • M.R. Orazizadeh 1
  • M. Aghaiezadeh 1
  • P. Norouzi 1
  • M. Bazrafshan 2
1 respectively, Sugar Beet Seed Institute
2 Sugar Beet Seed Institute
چکیده [English]

O-type lines have an important role in sugar beet breeding as their cross with CMS lines results in male-sterile single cross production which can be used as female in cultivar development. In this study, thirty-six O-type lines resistant to rhizomania disease were produced from two breeding populations. Lines were evaluated for rhizomania resistance in Zarghan station, Fars province using a randomized complete block design with four replications. At harvest, roots were scored for infection to rhizomania. At the same time, genotypes were evaluated for the presence of resistance gene using molecular marker. Among O-type lines, lines 32302 and 32304 had lower scores than imported resistant check cultivar and in total, 18 lines together with two parental lines and resistant check cultivar were placed in one group. Gene presence percentage for resistant and susceptible check cultivars was 92 and 0%, respectively. There was 65% association between gene presence and average disease infection score of genotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sugar beet
  • O-type lines
  • rhizomznia disease
  • molecular marker
 Asher, M. J. C. 1993. Rhizomania. pp. 311-346. In: Cooke, D. A,, and Scott, R. K. (eds.) The Sugar Beet Crops (Science Into Practice). Chapman & Hall, London, UK.
 
 
Asher, M. J. C., and Kerr, S. 1996. Rhizomania: Progress with resistant varieties. British Sugar Beet Review 64: 19-22.
 
 
Asher, M. J. C. and Thompson, K. 1987. Rhizomania in Europe. British Sugar Beet Review 55: 24-28.
 
 
Barr, K. J., Asher, M. J. C., and Lewis, B. G. 1993. Resistance to Polymyxa betae in wild Beta species. Plant Pathology 44: 301-307.
 
 
Bosemark, N.O. 1993. Genetics and breeding. pp. 66-119. In: Cooke, D. A., Scott, R. K. (eds.) The Sugar Beet Crops (Science Into Practice). Chapman & Hall, London, UK.
 
 
Canova, A. 1952. Si studia la rhizomania della bietola. Inf. Fitopatol. 10: 235- 239. Dellaporta, S. L., Wood, J., and Hicks, J. B. 1983. A plant DNA mini preparation version II. Plant Molecular Biology Reporter 1: 19-21.
 
 
Gidner, S., Lennefors, B. L., Nilsson, N. O., Bensefelt, J., Johansson, E., Gyllenspetz, U., and Kraft, T. 2005. QTL mapping of BNYVV resistance from the WB41 source of sugar beet. Genome 48: 279-285.
 
 
Izadpanah, K., Hashemi, P., Pakniat, R., Sahanpour, M., and Masoumi, M. 1996. Extensive existence of root beard disease (rhizomania) in Fars. Journal of Plant Pathology 32: 200-206.
 
 
Lewellen, R. T., and Biancardi, E. 1990. Breeding and performance of rhizomania resistant sugar beet. Proceedings of the 53th IIRB Congress, Brussels. pp. 69-87.
 
 
Luterbacher, M. C., Asher, M. J. C., Beyer, W., Mandolino, G., Scholten, O. E., Frese, L., Biancardi, E., Stevanato, P., Mechelke, W., and Slyvchenko, O. 2005. Sources of resistance to diseases of sugar beet in related Beta germplasm: Soil borne diseases. Euphytica 141: 49-63.
 
 
Norouzi, P. 2014. Molecular evaluation and increase of cyst nematode resistance gene frequency during several generations of self-pollination in sugar beet. Journal of Crop Breeding 6(13): 49-60. (in Persian).
 
 
Norouzi, P., Rahmani, D., Oroojalian, S., Mahmoudi, S. B., Aghaiezadeh, M., Kakueinezhad, M., Orazizadeh, M.R., Vahedi, S., and Fathi, M. R. 2013. Confirmation of repulsion molecular markers linked to rhizomania resistance gene (Rz1) and evaluation of gene dose effect in sugar beet genotypes. Sugar Beet Journal 29(2): 129-144. (in Persian).
 
 
Norouzi, P., Sabzehzari, M., and Zeinaly, H. 2015. Efficiency of some molecular markers linked to rhizomania resistance gene (Rz1) for marker assisted selection in sugar beet. Journal of Crop Science and Biotechnology 18: 319-323.
 
 
Owen, F. V. 1950. The sugar beet breeder’s problem of establishing male- sterile populations for hybridization purposes. Proceedings of American Society of Sugar Beet Technology 6: 191-194.
 
 
Panella, L., and Lewellen, R. T. 2005. Registration of FC301, monogerm, O-type sugar beet population with multiple disease resistance. Crop Science 45: 2666-2667.
 
 
Scholten, E. O. 1997. Characterization and inheritance of resistance to Beet necrotic yellow vein virus in Beta. Ph. D. Thesis, Wageningen Agricultural University, Wagenengen, The Netherlands.
 
 
Scholten, O. E., Klein-Lankhorst, R. M., Esselink, D. G., De Bock, Th. S. M., and Lange, W. 1997. Identification and mapping of random amplified polymorphic DNA (RAPD) markers linked to resistance against beet necrotic yellow vein virus (BNYVV) in Beta accessions. Theoretical and Applied Genetics 94: 123-130.
 
 
Stevanato, P., Trebbi, D., Norouzi, P., Broccanello, C., and Saccomani, M. 2012. Identification of SNP markers linked to the Rz1 gene in sugar beet. International Sugar Journal 114: 715-718.
 
 
Todefallah, M., Arjmand, N., and Mahmoudi, S. B. 1999. Study on infection condition and extension of sugar beet rhizomania disease in Iran. Proceedings of 14th Iranian Plant Protection Congress, Isfahan Industrial University Isfahan, Iran (in Persian).
 
 
Tuitert, G., Musters-Van Oorschot, P. M. S., and Hiejbroek, W. 1994. Effect of sugar beet cultivars with different levels of resistance to Beet necrotic yellow vein virus on transmission of virus by Polymyxa betae. European Journal of Plant Pathology 100: 201- 220.
 
 
Whitney, E. D. 1989. Identification, distribution and testing for resistance to rhizomania in Beta maritima. Plant Disease 73: 287-290.