خودناسازگاری گرده و تعیین گرده‌دهنده مناسب برای بــه (Cydonia oblonga Mill.) رقم اصفهان

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

بررسی و مقایسه پتانسیل عملکرد علوفه و صفات مورفولوژیک ارقام وارداتی با ارقام رایج شبدر برسیم می‌تواند به تنوع در بین ارقام شبدر برسیم و افزایش تولید علوفه در کشور کمک کند. این پژوهش در قالب در کشور ما رقم غالب درخت به، رقم اصفهان است که این رقم عمدتاً تشکیل میوه نسبتاً کم و تراکم بار محدودی در باغ‌های فاقد رقم گرده‌زا دارد. به منظور بررسی سطح خودناسازگاری و تعیین بهترین ژنوتیپ گرده‌دهنده برای رقم تجارتی به اصفهان، در این تحقیق اثر دانه گرده‌ چهار ژنوتیپ به، به عنوان رقم گرده‌دهنده بر درصد تشکیل میوه و خصوصیات کمی و کیفی میوه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در اصفهان به مدت سه سال (1385 تا 1387) مورد مطالعه قرار گرفت. رقم به اصفهان با چهار ژنوتیپ گرده‌دهنده شامل KM1، KVD2، PK2 و NB4 به همراه تیمار خودگرده‌افشانی و گرده‌افشانی آزاد به عنوان شاهد، گرده‌افشانی شد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین درصد تشکیل میوه، بین تیمارهای گرده‌افشانی، به جزء دو تیمار گرده‌دهنده KVD2 و NB4 اختلاف معنی‌داری وجود داشت. بیش‌ترین میزان تشکیل میوه در به اصفهان با 42/23 درصد مربوط به ژنوتیپ KM1 و کم‌ترین میزان تشکیل میوه با 4/8 درصد مربوط به تیمار خودگرده‌افشانی بود. مقایسه میانگین اثر تیمارهای گرده‌افشانی بر وزن میوه بیانگر اختلاف معنی‌داری تیمار گرده ژنوتیپKM1 با سایر تیمارها بود. ژنوتیپ KM1 با هم‌پوشانی گلدهی مطلوب و بالاترین درصد تشکیل میوه و همچنین بیش‌ترین تعداد بذر به ازاء میوه، به عنوان بهترین گرده دهنده برای به رقم اصفهان شناسائی شد. بررسی وجود آلل‌های S در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه حاکی از تکثیر آلل‌های این مکان ژنی در اغلب ژنوتیپ‌ها بود، لیکن استفاده از ژنوتیپ‌های دارای دو آلل S شامل دو ژنوتیپ KM1 و NB4، تشکیل بذر بیش‌تری را در میوه‌های به رقم اصفهان به همراه داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pollen Self-incompatibility and Determination of Appropriate Pollinizer for Quince (Cydonia oblonga Mill.) Cultivar Isfahan

نویسندگان [English]

  • H. Akbari Bisheh
  • H. Abdollahi
  • M. Torkashvand
  • A. Ghasemi
چکیده [English]

In Iran quince cultivar Isfahan is the dominant commercial cultivar that demonstrates low fruit set and limited crop load in the orchards without pollinizers. This research was performed to determine the self–incompatibility and the most suitable pollinizer for Isfahan cultivar. For this purposes, effects of four different pollinizers including KM1, PK2, KVD2 and NB4, and two control treatments, self pollination and open pollination were evaluated on fruit set and fruit quantitative and qualitative characteristics of cultivar Isfahan for three years (2006-2008). Based on the results of mean comparison of fruit set percentage, there were a significant difference among different pollination treatments, except KVD2 and NB4. The maximum percentage of fruit set was 23.42 which gained by KM1 genotype, and the minimum 8.4% was related to the self pollination. The mean comparison of self pollinated treatments on fruit weight showed a significant difference between KM1 and other treatments. The KM1 genotype with high overlap blooming period and highest percentage of fruit set and seed number per fruit was recognized as the best pollinizer for quince cultivar Isfahan. Parallel assessment for isolation and evaluation of diversity in S locus of quince genomes revealed the presence of S alleles in this locus in most tested genotypes. Interestingly, more suitable quince genotypes for using as pollinizers, KM1 and NB4, contained two divergent S alleles in this locus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quince
  • genotype
  • pollination
  • S alleles
  • semi self-incompatibility