ترکیب‌پذیری برخی لاین‌های آفتابگردان (Helianthus annuus L.) از نظر صفات مهم زراعی

نویسندگان

چکیده

به منظور تهیه هیبریدهای جدید و ارزیابی ترکیب‌پذیری برخی لاین‌های نرعقیم و لاین‌های بازگردان باروری، سی و دو دورگ آفتابگردان حاصل از تلاقی چهار لاین بازگردان باروری شامل RN-3، RN-137، R-864 و R-217 با هشت لاین نرعقیم سیتوپلاسمی شاملCMS 19 ،CMS 51 ،CMS 156/1،CMS 456/2 ،CMS 522/2 ،CMS 1052/1 ،CMS 60/30 وMS 1221/1 در سال 1391 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که دورگ‌های CMS19×R217، CMS1221/1×R137 و CMS19×R137 به ترتیب با 7008، 5545 و 5526 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشتند. هیبرید فرخ (شاهد) با 5412 کیلوگرم در هکتار از نظر عملکرد دانه در رتبه چهارم قرار گرفت. تجزیه واریانس لاین × تستر نشان داد که اثر لاین‌های بازگردان باروری و لاین‌های نرعقیم سیتوپلاسمی که برآوردی از ترکیب‌پذیری عمومی است برای اکثر صفات زراعی مورد ارزیابی معنی‌دار بود. لاین‌های بازگردان باروری R137 و R864 و لاین نرعقیم CMS19 بیشترین ترکیب‌پذیری عمومی مثبت برای عملکرد دانه را داشتند. اثر متقابل لاین‌های بازگردان باروری و لاین‌های نرعقیم سیتوپلاسمی که برآوردی از ترکیب‌پذیری خصوصی است برای صفات تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، قطر طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی‌دار بود. بیشترین ترکیب‌پذیری خصوصی برای عملکرد دانه متعلق به دورگ‌های CMS19 × R217 وCMS 456/2 × R217 بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Combining Ability of some Sunflower (Helianthus annuus L.) Lines for Important Agronomic Traits

نویسندگان [English]

  • A. Rezaeizad
  • A. Zaree Siahbidi
چکیده [English]

Sunflower hybrids derived from crossing between four restorer lines and eight CMS lines were evaluated to access new sunflower hybrids and evaluate combining ability of the sunflower CMS and restorer lines in 2012. Restorer lines were RN-3, RN-137, R-864 and R-217 and CMS lines were CMS 19, CMS 51, CMS 156/1, CMS 456/2, CMS 522/2, CMS 1052/1, CMS 60/30 and CMS 1221/1. Results showed that hybrids CMS19×R217, CMS1221/1×R137 and CMS19×R137 had the highest seed yield (7008, 5545 and 5526 kgha-1, respectively). Hybrid farrokh (check) with 5412 kgha-1 located in the forth rank. Combining ability variance analysis of line × tester showed that restorers and CMS lines effect, general combining ability, was significant for the most evaluated traits. Restorers R137 and R864 and CMS19 had the highest positive general combining ability for seed yield. Interaction effect between restorers and CMS lines, specific combining ability, was significant for days to flowering, end of flowering, days to physiologic maturity, head diameter, 100 seed weight and seed yield. The highest specific combining ability for seed yield belonged to hybrids CMS19×R217 and CMS 456/2× R217..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sunflower
  • hybrids
  • genetic control
  • yield
  • Yield components