مطالعه ژنتیکی عملکرد و برخی صفات زراعی در گندم نان با استفاده از بای‌پلات داده‌های دای‌آلل

نویسندگان

چکیده

به منظور مطالعه ژنتیکی عملکرد و برخی صفات زراعی در گندم نان از بای‌پلات داده‌های دای‌آلل استفاده شد. والدین شامل ارقام گاسکوژن، قدس، گاسپارد، پیشتاز، البرز، طوس و سرداری و دورگ‌های اصلی حاصل از تلاقی آن‌ها طی دو سال زراعی (88 – 1387 و 89 – 1388) با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ارزیابی شدند. تجزیه واریانس تنوع معنی‌داری را بین ژنوتیپ‌ها برای تمامی صفات مورد بررسی نشان داد. برای ارزیابی پتانسیل ارقام از روش گرافیکی GGE bi-plot استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه در کرت، وزن سنبله، وزن صد دانه، تعداد پنجه بارور، طول سنبله، طول ریشک، طول پدانکل و ارتفاع بوته بودند. ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برای تمامی صفات در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. برای عملکرد دانه رقم گاسکوژن بهترین ترکیب‌شونده عمومی بود، هیبریدهای گاسکوژن × گاسپارد و قدس × پیشتاز دارای بالاترین ترکیب‌پذیری‌ خصوصی بودند. این نتایج با روش گرافیکی بای‌پلات نیز تأیید شد. در مجموع رقم گاسپارد و سرداری بهترین تسترها برای عملکرد دانه تشخیص داده شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genetic Study of Yield and some Agronomic Traits in Bread Wheat Using Biplot of Diallel Data

نویسندگان [English]

  • K. Mostafavi
  • M. Zabet
چکیده [English]

To study the genetics of yield and some agronomic traits in bread wheat, the bi-plot of diallel data was used. Parents (Gascogne, Ghods, Gaspard, Pishtaz, Alborz, Toos and Sardari) and their crosses (without reciprocal crosses) were investigated for two cropping seasons (2009- 2010 and 2010- 2011) using a randomized complete block design with three replications in research field of Islamic Azad University, Karaj Branch. Average over years was used for analysis. Analysis of variances indicated significant differences among genotypes for all traits. For evaluation of cultivars genetic potential, the GGE bi-plot graphical method was used. The measured traits were grain yield per plot, spike weight, 1000 kernel weight, fertile tiller number, spike length, awn length, peduncle length and plant height. General and specific combining ability for all traits were significant. Gascogne was the best general combiner and the Gascogne × Gaspard and Ghods × Pishtaz had the highest SCA. These results were confirmed by the biplot analysis. Alvand cultivar was the best tester for 1000 kernel weight. Gaspard and Sardari cultivars were the best testers for grain yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread wheat
  • Diallel
  • Combining ability
  • biplot