تنوع ژنتیکی و همبستگی بین صفات مختلف در ژنوتیپ‌های لوبیای معمولی (.Phaseolus vulgaris L) در شرایط آبیاری معمولی و محدود

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تعیین رابطه بین عملکرد و برخی صفات مورفولوژیکی، تعداد 648 نمونه لوبیای معمولی از کلکسیون حبوبات بانک ژن دانشکده کشاورزی، در قالب طرح مقدماتی آگمنت بدون تکرار، مشتمل بر 13 بلوک در دو شرایط آبیاری معمولی و آبیاری محدود در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در کرج، در سال 1388مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل تعداد روز تا 50% گل‌دهی، روز تا رسیدگی کامل، طول دوره پرشدن غلاف، تعداد بذر در غلاف، وزن صددانه و عملکرد در هکتار بود. میانگین، انحراف معیار، دامنه تغییرات و ضریب تنوع فنوتیپی برای هر صفت در هر دو شرایط، محاسبه و تنوع زیادی برای هر صفت مشاهده شد. مقادیر ضریب همبستگی ساده بین صفات مختلف در دو شرایط آبیاری نشان داد که عملکرد کل با صفات مورد بررسی همبستگی معنی‌داری دارد، بنابراین از آن‌ها می‌توان در برنامه‌های به‌نژادی به منظور افزایش عملکرد بهره جست. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه‌های اصلی بر اساس چرخش وریمکس نشان داد که در شرایط آبیاری معمولی و محدود سه مولفه اصلی به ترتیب 57/72% و 37/73% از تغییرات کل داده‌ها را توجیه کردند. برای تعیین دوری و نزدیکی ژنوتیپ‌ها و همچنین گروه‌بندی آن‌ها بر مبنای صفات مورد بررسی، تجزیه خوشه‌ای با روش UPGMA و با استفاده از مربع فاصله اقلیدسی انجام شد که در نتیجه ژنوتیپ‌ها در هشت کلاستر مجزا گروه‌بندی شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genetic Diversity and Correlation Between Different Traits of Common Bean (Phaseolus vulgaris L.) Genotypes in Normal and Limit Irrigation Conditions

نویسندگان [English]

  • M. Shafiee Khorshidi
  • M. R. Bihamta
  • F. Khialparast
  • M. R. Naghavi
چکیده [English]

In order to study genetic diversity and relationships between yield and some morphological traits, 648 common bean accessions were selected from the Gene Bank of Agricultural College, University of Tehran, Karaj, Iran. The accessions were planted in 2009 in the Augment Design without replication under normal and limit irrigation conditions. Traits such as days to 50% flowering, days to maturity, period of seed filling, number of seeds in pod, 100 seed weight and total yield were recorded during the growth period. The means and ranges of variation for the evaluated traits showed a high diversity among the genotypes. The results of correlation analysis showed that total yield had a positive correlation with studied traits in both normal and limit irrigation conditions. Factor analysis showed that three factors in normal and limit irrigation conditions, explained 72.57 and 73.37 percent of the total variance changes, respectively. Cluster analysis classified genotypes in to eight clusters in both conditions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Common bean
  • Genetic diversity
  • factor analysis
  • cluster analysis