باززایی گیاه از طریق اندام زایی مستقیم در سه رقم یونجه (Medicago sativa L.) با استفاده از ریزنمونه گره ساقه

نویسندگان

چکیده

در این مطالعه باززایی مستقیم گیاه کامل در سه رقم یونجه چندساله مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونه‌های گره ساقه جدا شده از گیاهچه‌های بذری 14 روزه در محیط کشت پایه MS همراه با ویتامین های B5 تکمیل شده با غلظت‌های مختلف و ترکیبات فاکتوریلی تنظیم‌کننده‌های رشد BAP/NAA و TDZ/AgNO3 کشت شدند. نتایج حاصل از تجزیه آماری تفاوت معنی‌دار (01/0P < ) بین ارقام و همچنین بین سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد از نظر صفات تعداد جوانه‌های القا شده و تعداد شاخساره‌های باززا شده در هر ریزنمونه را نشان داد. بیشترین میانگین تعداد جوانه القا شده (80/5 جوانه در هر ریزنمونه، میانگین سه رقم) و همچنین بیشترین میانگین تعداد شاخساره باززا شده (73/5 شاخساره در هر ریزنمونه، میانگین سه رقم) در سطوح بالای BAP (mgl-1 1) و NAA (mgl-1 2/0) حاصل شد، در حالی که مقادیر بیشینه برای میانگین تعداد جوانه القا شده (77/5) و میانگین تعداد شاخساره باززا شده (69/5) در سطح پایین (mgl-1 1/0) TDZ همراه با AgNO3 (mgl-1 3) به دست آمد. ارقام قره یونجه، ارودوباد و همدانی به ترتیب دارای بیشترین پتانسیل از نظر صفات موردنظر بودند. گیاهچه‌ها در حضور محیط کشت MS نصف غلظت حاوی NAA (mgl-1 5/1) در ترکیب با
IBA (mgl-1 1) به طور قابل توجهی ریشه‌دار شدند و گیاهان با قابلیت زنده‌مانی 100% به شرایط گلخانه‌ای سازگار شدند. پروتوکل ساده، سریع و کارآمد ارائه شده در این مطالعه می‌تواند در برنامه‌های به‌نژادی و همچنین برای مهندسی ژنتیک دامنه وسیعی از گونه‌های یونجه استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Plant Regeneration via Direct Organogenesis in Three Alfalfa (Medicago sativa L.) Cultivars Using Stem Nodal Explant

نویسندگان [English]

  • S. Maleki Band
  • M. Jafari
  • M. Ghadimizadeh
  • I. Bernousi
چکیده [English]

In this study, direct shoot regeneration of three alfalfa cultivars was investigated. Stem nodal explants isolated from in vitro germinated seedlings were cultured on Murashige and Skoog (MS) basal medium with Gamborg’s B5 vitamins supplemented with different concentrations and factorial combinations of BAP/NAA or TDZ/AgNO3. The analysis of variance revealed highly significant (P < 0.01) differences among the cultivars and among the different levels of growth regulators in view of shoot buds induction and regeneration. The maximum average number of induced shoot-bud (5.80 buds per explant, the average of three cultivars) and regenerated shoot (5.73 shoots per explant, the average of three cultivars) was achieved with the higher level of BAP (1 mgl-1) and NAA (0.2 mgl-1), while the maximum values (5.77 and 5.69 shoot buds and regenerated shoots, respectively) were obtained with the lowest level of TDZ (0.01 mgl-1) along with 3 mgl-1 AgNO3. Cultivars Ghareyonjeh, Hamedani and Ordobad were ranked, respectively, from point of view of shoot development and regeneration potentials. Regenerated plantlets were remarkably rooted on half-strength MS medium supplemented with 1.5 mgl-1 NAA and 1 mgl-1 IBA and rooted plants were acclimatized successfully in the greenhouse with a survival rate of 100%. The simple, rapid and efficient regeneration protocol presented in this study can be used in breeding programs as well as for genetic engineering of a wide range of Medicago species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alfalfa (Medicago sativa L.)
  • stem node
  • bud induction
  • regeneration
  • plant growth regulators