تنوع ژنتیکی جمعیت‌های وحشی ایرانی یونجه Medicago sativa بر اساس پروتئین‌های کل و تعیین ارتباط آن با عوامل اکولوژیکی

نویسندگان

چکیده

برای بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های وحشی ایرانی یونجه (Medicago sativa L.) و تعیین ارتباط آن با عوامل اکولوژیکی، الگوی پروتئینی 210 ژنوتیپ از 21 جمعیت بذری یونجه موجود در بانک ژن منابع طبیعی بررسی شد. کلیه مراحل تحقیق در سال 1389 در گلخانه تحقیقاتی و آزمایشگاه ارزیابی ملکولی بانک ژن موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع انجام شد. بر اساس نتایج SDS-PAGE، 44 باند قابل تکثیر، پپتید پروتئینی، برای مطالعه تنوع ژنتیکی ثبت شد. الگوی پروتئین‌های کل جمعیت‌های مورد بررسی تنوع درون و بین جمعیتی بالایی نشان دادند ولی تمایز مشخصی بر اساس منشاء و رویشگاه آن‌ها مشاهده نشد. همبستگی بین ماتریس‌های فاصله‌های ژنتیکی و جغرافیایی نیز به وسیله آزمون مانتل به اثبات نرسید (10/0P= و 0281/0R=). برای بررسی رابطه بین عوامل ژنتیکی و اکولوژیکی و محیطی که شامل میانگین کل و ماهانه بارندگی (میلی‌متر)، میانگین بیشینه و کمینه دما (درجه سانتی‌گراد) و ارتفاع از سطح دریا (متر) بود از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که افزایش ارتفاع از سطح دریا با کاهش تعداد باندها و تعداد باندهای با فراوانی مساوی یا بیشتر 5%، همراه بود. از آن‌جایی که ایران مرکز تنوع گونه یونجه است، چنین تنوع بالایی در ویژگی‌های مختلف این گیاه دور از انتظار نیست، بنابراین در برنامه‌های به‌نژادی یونجه می‌بایست تنوع ژنتیکی ارقام یونجه به وسیله استفاده از والدین مختلف افزایش یابد. افزایش اساس ژنتیکی برای اصلاح یونجه می‌تواند به وسیله کاربرد سیستماتیکی ژرم‌پلاسم که الگو پروتئینی متفاوتی داشته و ویژگی‌های کمی بهتری دارند حاصل شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genetic Diversity of Iranian Wild Medicago sativa Populations Based on Total Proteins and its Association with Ecological Factors

نویسندگان [English]

  • P. Salehi
  • P. Salehi Shanjani
  • A. A. Jafari
  • Bakhshi Khaneki
چکیده [English]

Genetic diversity of 210 genotypes of M. sativa from 21 populations and its association with ecological factors were studied at Research Institute of Forests and Rangelands, Iran using total proteins profiles. On the basis of SDS-PAGE, 44 reproducible bands, protein peptides, were used for analysis and genetic diversity. SDS-PAGE of total proteins showed high inter- and intera-population diversity but no clear differentiation on the basis of origin or source. The Pearson correlation coefficient was used to study the relationship between genetic and ecological factors, total and monthly precipitation mean (mm), maximum and minimum temperature (ºC) and altitude (m). Results indicated that there was an opposite correlation between altitude and total number of alleles and number of frequent alleles. Correlation between genetic and geographical distance matrices was not significant (R = 0.0281, P = 0.10), analyzed with Mantel test, indicating lack of clinal trends in variation of total proteins. As Iran is the centre of diversity of Medicago, high variations for various parameters are expected. It is suggested that the genetic base of cultivated M. sativa should be broadened by involving diverse parents in the breeding program. Expansion of the genetic base for M. sativa breeding might be accomplished by systematic use of germplasm that differs in protein profiles and has better quantitative traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medicago sativa
  • Genetic diversity
  • total proteins
  • ecological factors