مطالعه سیستم تولید مثلی و گرده‌افشانی برخی از گونه‌های جنس Onobrychis

نویسندگان

چکیده

آگاهی از سیستم تولید مثلی گونه‌های گیاهی به تعیین تغییرات ژنتیکی و سازگاری آن‌ها در صورت کاشت در محیط‌های جدید کمک خواهد کرد. با توجه به اهمیت اسپرس به عنوان گیاهی علوفه‌ای، بذر سیزده جمعیت اسپرس (Onobrychis) شامل گونه‌های یکساله O. crista-galli، O. pulchella، O. caput-galli و
O. micrantha و همچنین دو گونه زراعی و چند ساله O. viciaefolia و O. altissima در سال زراعی 89-1388 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج کاشته شد. مکانیسم گرده افشانی براساس خصوصیات مورفولوژیکی گل، نسبت دانه گرده به تخمک و میزان تولید میوه و دانه در شرایط طبیعی و ایزوله بر روی این نمونه‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که طول گل در دو گونه O. viciaefolia و O. altissima از سایر گونه‌ها بزرگتر و طول خامه نیز در آن‌ها از پرچم‌ها بلندتر
بود. بیشترین نسبت دانه گرده به تخمک در گونه O. viciaefolia (22211) و کمترین آن در گونه
O. crista-galli 387(2) (840) بود. تولید دانه و میوه به روش تریپینگ و ایزوله در تمام گونه‌ها مشابه گرده افشانی باز بود، در حالی که در شرایط ایزوله کامل در گونه‌های زراعی و چند ساله O. viciaefolia و
O. altissima میوه و دانه تولید نشد، ولی در گونه‌های یک ساله به میزان کمتری نسبت به شرایط باز، میوه و دانه تشکیل شد. براساس نتایج این تحقیق، گونه‌های زراعی و چند ساله O. viciaefolia و O. altissima ، دگر لقاح اجباری و گونه‌های یک ساله O. crista-galli ، O. pulchella،O. caput-galli و O. micrantha از نوع گیاهان دگر لقاح اختیاری هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on Reproductive System and Pollination of some Onobrychis Species

نویسندگان [English]

  • F. Ghanavati
  • N. Khamseh
چکیده [English]

Information about reproductive systems of pasture plant species help to determine their genetic variation potential and adaptability, when planted in a new condition. Due to the importance of Onobrychis as a fodder plant, pollination mechanisms of thirteen Onobrychis populations of annual species O. crista-galli, O. pulchella, O. caput-galli and O. micrantha together with O. viciaefolia and O. altissima as perennial species were examined based on morphological characteristics of flower, pollen/ovule ratio and quantity of fruit and seed production in natural and isolated pollinations. The results showed that flower length in O. viciaefolia and O. altissima was longer than that in other species. Style length was also longer than filament length in these two species. The most pollen/ovule ratio belonged to O. viciaefolia (22211) and the least belonged to O. crista-galli 387(2) (840). Seed and Fruit production in all species in tripping and isolated methods were similar to those in natural pollination, but in completely isolated condition seed and fruit were not produced in the perennial species. Based on the sum of the results it can be concluded that the perennial species O. viciaefolia and O. altissima are obligate xenogamy and the annual species O. crista-galli, O. pulchella, O. caput-galli and
O. micrantha are facultative.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Onobrychis
  • pollen
  • ovule
  • reproductive system
  • pollination