تجمع مواد فتوسنتزی در دانه لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان حاصل از تلاقی رقم آذر 2 و 81Zhong 291 در شرایط تنش خشکی

نویسندگان

چکیده

  در این بررسی به منظور ارزیابی میزان تجمع مواد فتوسنتزی در دانه لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان حاصل از تلاقی رقم آذر2 و 87Zhong 291 ، تعداد 144 رقم و لاین نوترکیب، در قالب طرح لاتیس مربع با سه تکرار و در دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در سال زراعی86- 1385 مطالعه شد. تفاوت بین ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مختلف زراعی و فیزیولوژیکی در دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی معنی‌دار بود. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی به ترتیب 928 و 2547 کیلوگرم در هکتاربود. در شرایط تنش خشکی بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب 1935 و 272 و در آبیاری تکمیلی به ترتیب 3805 و 1086 کیلوگرم در هکتار بود. در تنش خشکی در هفته‌های اول تا چهارم به ترتیب 6/10، 9/24، 6/52 و 9/11 درصد ماده خشک در دانه انباشته شد که نشان‌دهنده تجمع بیش از 88 درصد از ماده خشک دانه در شرایط تنش در سه هفته اول بعد از گرده‌افشانی بود. ضریب همبستگی بین افزایش وزن دانه با سرعت پرشدن دانه در شرایط تنش در هفته اول و دوم به ترتیب **76/0 = r و *48/0 = r ولی در هفته چهارم همبستگی ضعیف بود. نتایج مذکور نشان‌دهنده اهمیت تجمع ماده خشک دانه در شرایط خشکی در هفته‌های اول بعد از گرده‌افشانی است. ژنوتیپ‌هائی که در شرایط تنش خشکی توانایی تولید بیشتر محصول را داشتند از ویژگی‌هائی مانند زودرسی، ارتفاع بوته بیشتر، وزن هزاردانه بالا و سرعت انباشت بالاتر مواد فتوسنتزی در هفته‌های اول بعد از گرده‌افشانی برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Accumulation of Photosynthesis Assimilates in Grains of the Recombinant Inbred Lines Population of Bread Wheat Derived from Cross Between Azar 2 and 87Zhong 291 under Drought Conditions

نویسندگان [English]

  • S. A. Mohammadi
  • E. Majidi Heravan
  • A. Amri
  • R. Haghparast
چکیده [English]

 In order to study drought tolerance in bread wheat, 142 recombinant inbred lines in F8 generation, derived from a cross between Azar 2 (winter type) and 87Zhong 291 (facultative type) was used. Experiment was conducted in a randomized block design with three replications under drought stress and supplementary irrigation during 2006-07 cropping season, at Maragheh Experimental Station of the Dryland Agricultural Research Institute. Analysis of variance revealed significant differences among genotypes for different agronomical and physiological traits in two experimental conditions. Average of grain yield under drought and irrigated conditions were 928 and 2547 kgha-1, respectively. Under drought and irrigated conditions, grain yields ranged from 272 to 1935 kgha-1 and 1086 to 3805.4 kgha-1, respectively. Accumulation of photosynthesis assimilates in grains were 10.64, 24.89, 52.61 and 11.86 percent in the first, second, third and fourth weeks after anthesis, respectively, under drought condition. More than 88 percent of photosynthesis assimilates, accumulated in the third week after anthesis. Correlation coefficients of grain weight with grain filling rate in the first and second weeks after anthesis were r=0.76** and r=0.048* respectively. In most of the lines, total photosynthesis assimilate accumulation finished in the third week after anthesis. The results indicated that traits such as date to heading, date to anthesis, 1000 kernel weight and grain filling relative were important selection criteria for drought tolerance in wheat breeding programs.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • drought
  • earliness
  • Accumulation
  • photosynthesis assimilate