ارزیابی عملکرد دانه سه گونه‌ی Brassica napus، B. rapa و B. juncea

نویسندگان

چکیده

    کلزا یکی از گیاهان مهم روغنی محسوب می‌شود. دانه این گیاه دارای50- 40 درصد روغن و حدود 22 درصد پروتئین است. در این بررسی عملکرد 15 لاین از سه گونه براسیکا Brassica napus ، B. rapa وB. juncea در مدت سه سال زراعی 85-1382 در منطقه گچساران ارزیابی شد. این لاین‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی(در سه تکرار) در کرت‌هائی شامل شش خط چهار متری به فاصله 25 سانتی‌متر از هم کاشته شدند. در دوره نمو و رشد صفات مهم زراعی یادداشت شد . تجزیه واریانس ساده و تجزیه مرکب (سه ساله) برای صفات مهم زراعی بر اساس مدل آماری حاکم بر طرح انجام شد. نتایج تجزیه واریانس ساده صفات زراعی برای سه سال بررسی نشان داد که تفاوت لاین‌ها از نظر صفات زراعی روز تا گل‌دهی، ارتفاع بوته، دانه در غلاف، روز تا رسیدن، عملکرد دانه و وزن هزار دانه در سطح احتمال 1% معنی دار بود که بیانگر اختلاف ژنتیکی بین لاین‌ها از نظر صفات مورد بررسی بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای سال‌های مختلف نشان داد که اثر سال و اثر لاین برای تمام صفات در سطح احتمال 1% معنی دار بود که نشان‌دهنده عکس‌العمل متفاوت لاین‌ها بود.عکس‌العمل لاین‌ها در سال‌های مختلف از نظر ارتفاع بوته در سطوح احتمال 5% و 1% معنی‌دار نبود. تجزیه مرکب صفت تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 5% معنی‌دار و برای سایر صفات در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن در سطح احتمال 5% نشان داد که در سال‌های زراعی 83-1382 و 84-1383، لاین Lethbridge از گونه B. juncea به ترتیب با 018/1 و 466/1 تن در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد ولی متوسط عملکرد دانه لاین J-98 از همین گونه در سال زراعی 85-1384 به مقدار 194/3 تن در هکتار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Seed Yield of Three Brassica Species, B. napus, B. rapa and

نویسندگان [English]

  • B. Vaesi
  • H. Naraki
  • H. Hatamzadeh
چکیده [English]

Canola is one of the most important oilseed crops. Seeds of canola contain 40-50% oil and 22% protein. In the present study seed yields of 15 lines of three brassica species, B. napus, B. rapa and B. juncea were evaluated under warm dryland conditions in Gachsaran Agricultural Research Station during three cropping seasons (2003-2006) using a randomized complete block design. Each line was planted in six rows with four meter length and 25cm distance from each other. Different agronomic traits were recorded during the growth period of canola. The simple and combined analusis of variance on data showed that lines different significantly for different traits such as days to flowering, plant height, seeds per pod, days to maturity, seed yield and 1000 seeds weight indicating genetic variations among the lines. Results of combined analysis of variance indicated that the effects of line and years were significant at 1% level for all traits, but the effects of line×year was not significant for plant height. In 2003-2004 and 2004-2005 cropping seasons, line Lethbridge from B. juncea with 1.018 and 1.466 (tha-1) respectively, produced the highest seed yield, while in 2005-2006 cropping season the seed yield of line J-98 from the same species was 3.194 tha-1.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola
  • brassica species
  • agronomic traits
  • seed yield