بررسی وراثت مقاومت به شته روسی در گندم

نویسندگان

چکیده

اخیراً چندین ژنوتیپ گندم مقاوم به بیوتیپ جدید (II) شتۀ روسی شناسایی شده که لاین CI2401 یکی از مهم‌ترین آن‌ها است. به منظور مطالعۀ مقاومت به این شته از جمعیت 2F حاصل از تلاقی این لاین مقاوم با رقم زراعی و حساس Glupro استفاده شد. پس از کاشت جداگانۀ بذرهای 2F‌، آلوده‌سازی گیاهچه‌ها در مرحلۀ یک برگی با بیوتیپ II شتۀ روسی انجام و مقاومت و حساسیت آن‌ها 15 و 20 روز بعد از آلوده سازی ارزیابی شد. بررسی نسبت‌های فنوتیپی در جمعیت 2F با استفاده از آزمون مربع کای نشان داد که نسبت افراد حساس به مقاوم مطابق نسبت سادۀ مندلی 3:1 است و بنابراین یک ژن غالب، مقاومت به بیوتیپ II شتۀ روسی در این جمعیت را کنترل کرده است. به منظور تعیین محل این ژن مقاومت بر روی ژنوم گندم، از 42 جفت آغازگر اختصاصی SSR که تمامی بازوهای کروموزومی را پوشش می‌دهد استفاده شد. آزمون مربع کای برای تک تک این نشانگرها هیچ‌گونه انحرافی از تفرق سادۀ تک ژنی آن‌ها در این جمعیت نشان نداد. از بین تمامی این نشانگرها، تنها دو نشانگر Xbarc126 و Xgwm121 که جرء نشانگرهای اختصاصی کروموزوم شمارۀ 7 از ژنوم D گندم هستند با ژن مقاومت تا حدودی پیوسته بوده و سایر نشانگرها با این ژن پیوستگی نشان ندادند. این امر نشان دهندۀ آن است که این ژن مقاومت نیز همانند بسیاری دیگر از ژن‌های مقاومت شناسایی شدۀ قبلی بر روی کروموزوم 7D گندم قرار گرفته است و می‌توان از آن برای تولید ارقام مقاوم جدید استفاده کرد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Inheritance of Resistance to Russian Aphid in Wheat

نویسندگان [English]

  • M. Fazel Najafabadi
  • A. Zali
  • M. R. Bihamta
  • A. Taleei
چکیده [English]

CI2401 is one of the resistant lines to biotype II of Russian wheat aphid (new blotype) recently identified from a wheat introduction. A F2 segregating family derived from CI2401 and Glupro (a susceptible wheat cultivar) was developed to study this resistance gene. F2 seedlings were infested with RWA biotype II of the aphid. Seedlings, reaction was scored as resistant (flat leaves) and susceptible (rolled leaves) 15 and 20 days after inoculation. Segregation of resistance in the population agreed with simple Mendelian ratios (3:1) using chi-square test, and revealed presence of a single dominant gene controlling the resistance to biotype II of RWA in this selection. Forty two pairs of SSR primers covering all chromosome arms were used to determine the RWA-resistance gene location in the wheat genome. Chi-square test showed no deviation from single locus segregation ratios in this population. The only Xbarc126 and Xgwm121 primers which are 7D specific markers were mostly linked markers to the resistance gene and the other markers showed no linkage. This reveals that the resistant gene is located on the 7th chromosome of D genome in wheat like many other previously identified RWA-resistance genes and can be used to develop new RWA-resistant wheat cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread wheat
  • Russian wheat aphid
  • resistance
  • Biotype
  • single sequence repeat markers