ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از خصوصیات فیزیولوژیکی و شاخص‌های تحمل به خشکی

نویسندگان

چکیده

منظور بررسی واکنش ژنوتیپ‌های جو به تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی و مراحل رویشی و زایشی، بیست ژنوتیپ و دو رقم زراعی جو در شرایط کنترل‌شده و در مزرعه در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش رطوبتی مورد مقایسه قرار گرفتند. خصوصیات فیزیولوژیک، شاخص‌های مقاومت به خشکی و صفات مربوط به جوانه‌زنی ژنوتیپ‌ها در هر دو شرایط اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در شرایط کنترل‌شده با کاهش پتانسیل آب (از سطح شاهد تا 1/0 مگاپاسکال) کلیه صفات مربوط به جوانه‌زنی به طور معنی‌داری کاهش یافتند. بیشترین مقدار شاخص تنش جوانه‌زنی (GSI) متعلق به دو ژنوتیپ Lingnee131/3/4679/105//Yea168.4 و CWB117-77-5-9-5 و کمترین مقدار مربوط به ژنوتیپ‌های 168.4 Lignee 131/ArabiAbiad و CWB117 –77–9 –7// Antares / ky 63 – 1294 بود. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین GSI و درصد جوانه‌زنی مشاهده شد. در مزرعه نیز اعمال تنش موجب کاهش معنی‌داری در سرعت رشد اولیه، محتوی آب نسبی برگ و آب نگهداری شده در برگ‌ها شد. براساس شاخص تحمل تنش (STI)، ژنوتیپ‌های Grivita/CWB117-5-9-5 و Wieselburger/Ahor 1303-61//Sis برتر بودند. شاخص تحمل خشکی همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دانه در شرایط آبیاری نرمال و تنش، سرعت رشد اولیه و درصد جوانه‌زنی در شرایط تنش داشت، همبستگی آن با شاخص تنش جوانه‌زنی در سطح 5% نیز معنی‌دار و مثبت بود. با توجه به همبستگی بالای بین STI و عملکرد در هر دو شرایط، این شاخص به عنوان بهترین شاخص برای گزینش ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی شناخته شد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Drought Tolerance of Barley (Hordeum vulgare L.) Genotypes Using Physiological Characteristics and Drought Tolerance Indices

نویسندگان [English]

  • I. i Wayss Mallamiri
  • R. Haghparast
  • E. Farshadfar
  • R. Rajabi
چکیده [English]

To evaluate reactions of barley genotypes to drought stress during seed germination, seedling and adult plant stages, twenty genotypes and two cultivar were studied in controlled conditions and field experiment under normal irrigation and water stress conditions. Physiologic characteristics, drought tolerance indices and all characteristics of germination were measured. The results showed that with decrease of water potential (0 to 0.1Mpa) all characteristics of germination were significantly decreased. The highest germination stress index (GSI) were obtained by genotypes Lingnee 131/3/4679/105//Yea168.4 and CWB 117-77-5-9-5 and the lowest by genotypes 168.4 Lignee 131/ArabiAbiad and CWB117–77–9–7//Antares/ky63–1294. Positive and significant correlation was observed between germination percent and GSI. In field experiment, drought stress reduced early growth rate, relative water content and relative water loss. Based on stress tolerance index (STI), genotypes Grivita/CWB117-5-9-5 and Wieselburger/A hor1303-61//Sis were more tolerant to drought condition compared to the other genotypes. Positive and significant correlation was found between stress tolerance index (STI) and grain yield in both normal irrigation and stress conditions, early growth rate, germination percent in stress conditions and also with germination stress index at 5% probability level. Based on higher correlation between STI and grain yield in both normal and drought conditions, this index was found to be the best index for selecting drought resistant genotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barley
  • drought tolerance
  • germination stress index
  • Physiologic characteristics
  • STI