مطالعه پایداری عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) در کشت پاییزه در شرایط دیم

نویسندگان

چکیده

شانزده ژنوتیپ نخود به همراه رقم شاهد بیونیج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت سه سال زراعی (83-1380 ) در پنج ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرمانشاه، لرستان، گچساران، گنبد و ایلام در شرایط دیم مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب در هر منطقه نشان داد که اثر متقابل رقم × سال معنی‌دار بود. با توجه شرایط آب و هوایی و نتایج آزمون بارتلت، تجزیه مرکب سه ساله برای سه مکان کرمانشاه، لرستان و ایلام و دو مکان گچساران و گنبد به طور مجزا انجام شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب در سه مکان و دو مکان نشان داد که اثر متقابل سال × مکان و ژنوتیپ × سال × مکان در سطح احتمال 01/0 معنی دار بود. ژنوتیپ‌ها از نظر عملکرد با هم اختلاف معنی‌داری داشتند. در کرمانشاه، لرستان و ایلام دو ژنوتیپ S96019 و FLIP 93-93 به ترتیب با 1193 و 1181 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را تولید کردند. ژنوتیپ‌های FLIP 94-123 و FLIP 93-93 به ترتیب با 2270 و 2258 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را در گنبد و گچساران داشتند. نتایج تجزیه پایداری با روش‌های مختلف نشان داد که ژنوتیپ‌های FLIP 93-93 و FLIP 94-30 در کرمانشاه، لرستان و ایلام و ژنوتیپ‌های FLIP94-30 و FLIP94-60 در گنبد و گچساران از عملکرد پایدارتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Seed Yield Stability in Chickpea (Cicer arietinum L.) Genotypes in Autumn Planting in Dryland Conditions

نویسندگان [English]

  • H. Sabaghpour
  • P. Pezeshkpour
  • R. Sarparast
  • A. Saeed
  • M. Safikhani
  • A. i Hashembeig
  • Karami I.
چکیده [English]

Sixteen chickpea lines along with Bivanij cultivar (check) were studied for seed yield stability in dryland conditions in a RCBD with four replications at Krmanshah, Lorestan, Ilam, Gachsaran and Gonbad Research Stations during three cropping seasons (2001-04). The results of combined analysis showed that interaction of genotype×year was significant in each location. Bsed on climatic conditions and analysis of homogeneity of error variances, combined analysis was done for three locations (Lorestan, Kermanshah and Ilam) and two locations (Gonbad and Gachsaran) separately. The results showed that the effects of year×location and year×location×genotype were significant at 1% level of probability. A significant difference was also found among the genotypes at 1% level of probability. Genotypes FLIP 93-93 and S96019 with 1193 and 1181 kgha-1 produced the highest seed yield in Kermanshah, Lorestan and Ilam. Genotypes FLIP 93-93 and FLIP 94-123 with 2257 and 2270 kgha-1 produced the highest yield in Gonbad and Gachsaran. The results of different statistical methods used for assessing yield stability showed that genotypes FLIP 93-93 and FLIP 94-30 in Kermanshah, Lorestan and Ilam and FLIP 94-30 and FLIP 94-60 in Gonbad and Gachsaran were the most stable genotypes

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chickpea
  • genotypes
  • Dryland
  • Grain yield
  • Stability