اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم کاشت بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات زراعی ذرت

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم کاشت (فواصل روی ردیف و بین ردیف) بر عملکرد برخی از خصوصیات زراعی ذرت رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال‌های 1377 و ‌1378 در مزرعه تحقیقاتی ارزوئیه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی کرمان در قالب کرت‌های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. رژیم‌های آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح 75، 100 و 125 میلی‌متر تبخیر تجمعی از طشتک تبخیر کلاس A، فاصله بین ردیف در دو سطح 60 و 75 سانتی‌متر به عنوان فاکتور فرعی و فاصله روی ردیف در سه سطح 15، 20 و 25 سانتی‌متر به عنوان فاکتور فرعی- فرعی در نظر گرفته شدند. براساس نتایج بدست آمده بین رژیم‌های مختلف آبیاری، فواصل بین ردیف و روی ردیف از لحاظ عملکرد دانه تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. بین تیمارهای مربوط به رژیم‌های آبیاری بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به تیمارهای 75 و 125 میلی‌متر تبخیر تجمعی از سطح طشتک تبخیر بود. با افزایش تراکم کاشت(کاهش فاصله روی ردیف و بین ردیف) تعداد دانه در بلال، طول بلال و میزان پروتئین دانه کاهش ولی عملکرد دانه افزایش یافت به نحوی که بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در تراکم‌های 1111000 بوته در هکتار (15×60 سانتی‌متر) و 88800 بوته در هکتار(15×75 سانتی‌متر) به دست آمد. همچنین با افزایش تنش رطوبتی و تراکم کاشت، راندمان مصرف‌ آب (کیلوگرم دانه به مترمکعب آب مصرفی) افزایش یافت. اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم کاشت(فواصل بین ردیف و روی ردیف) بر شاخص برداشت معنی‌دار نگردید و این شاخص حدود 52% به دست آمد. براساس نتایج حاصل از این تحقیق برای حصول بالاترین عملکرد دانه ذرت در منطقه ارزوئیه می‌توان زمان آبیاری را در سه ماهه اول فصل رشد ذرت بر اساس 100 میلی‌متر تبخیر تجمعی و در یک ماهه آخر فصل رشد بر اساس 125 میلی‌متر تبخیر تجمعی تنظیم نمود، هم چنین فواصل کاشت 15×60 و 15×75 سانتی‌متر برای این منطقه قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects Of Irrigation Regimes And Planting Density On Grain Yield And Some Agronomic Traits Of Corn

نویسندگان [English]

  • H. Najafinejad
  • H. Maddahian
چکیده [English]

In order to study the effects of different irrigation regimes and planting density on yield and agronomic traits of corn, an experiment was carried out in Research Farm of Orzoiyeh in kerman Agicultural Research Center for two years (1998-99). A split-splite plot randomized complete block design with 18 treatments and four replications were used. The irrigation treatments were assigned to main plots(irrigation after 75 mm irrigation after 100 mm irrigation after 125 mm, from class A pan). Row spaces were assigned to sub plot(60 and 75 cm) and plant spaces to sub-sub plot (15, 20 and 25 cm). Results showed that the grain yield among irrigation regimes, row spacing and plant spacing were significantly different. Among irrigation regimes, treatment of irrigation after 75 mm had the highest and treatment of irrigation after 125 mm had the lowest grain yield. By increasing the planting density, kernel/ ear, ear length and kernel protein percent decreased, but grain yield increased. Highest grain yield obtained in 111100 and 88800 plant/ha, respectively. The effect of irrigation regimes and planting density (row space and plant space) on harvest index was not significant, and this index was about, 52%. In this study water use efficiency increased with increase in planting density and water stresses. Based on the results of this study, the second irrigation regime for period of the first three months and the third irragation regime for the last month of corn growth period and planting density of 88 and 111 thousand plants per hectare, (combinations of 75 × 15 and 60× 15 cm) could be recommended for Orzoiyeh region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maize
  • irrigation regimes
  • Planting density
  • Grain yield