تجزیه به عامل‌ها و علیت در ژنوتیپ‌های مختلف برنج

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی ارتباط صفات مختلف با عملکرد دانه، تعداد 100 لاین و رقم از ارقام بومی و اصلاح شده برنج در قالب طرح لاتیس ساده 10×10 مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه 20 شامل عملکرد دانه و اجزای آن و خصوصیات مورفولوژیک بوته و دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی ساده‌ بین عملکرد دانه با صفاتی مثل تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، تعداد خوشه، عرض برگ پرچم، تعداد کل دانه، تعداد کل پنجه و بوته مثبت و معنی‌دار بود. نتایج حاصل از تجزیه به عامل‌ها نشان داد که 6 عامل اصلی و مستقل، 87 درصد تغییرات کل داده‌ها را توجیه می‌نمایند. به‌طوری که در چهار عامل تحت عنوان عامل مرفولوژی گیاه، شکل و اندازه، عملکرد و اجزای آن و پرشدن دانه نامگذاری گردیدند. در عامل عملکرد و اجزای آن صفات مهمی مثل تعداد پنجه بارور، وزن بوته، تعداد دانه پر قرار گرفتند. که همبستگی بین این خصوصیات معنی‌دار بود. نتایج حاصل از تجزیه علیت بیانگر آن بود که صفت وزن بوته به دلیل دارا بودن اثر مستقیم زیاد و بالا بودن اثرات غیر مستقیم صفات دیگر از طریق این صفت می‌تواند یک شاخص در جهت افزایش عملکرد دانه مطرح باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

FACTOR AND PATH ANALYSIS IN DIFFERENT RICE GENOTYPES

نویسندگان [English]

  • ALAH GHOLIPOUR M
  • MOHAMMAD SALEHI M.S
چکیده [English]

 To determine relationship between different traits with grain yield, 100 lines and cultivars were studied in a simple latice design. Twenty traits such as grain yield, yield components and some grain and plant morphologic characters were evaluated. Results showed that grain yield had positive and significant simple correlation with days to 50% flowering, number of panicle per plants, flag leaf width, total number of grain per plant, number of tillers per plant, and 100 grain weight. Factor analysis showed that 87 percent of total variations were determined by six independent factors. So that, they were nominated in four factors under the titles of morphology, grain size and shape, yield and yield components and grain filling. In yield and yield components, traits such as number of panicle per plants, plant weight, number of grain per panicle showed high correlation with each other. Using path analysis, it was demonstrated that the increase in grain yield is largely due to increase in plant weight. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • rice
  • genotypes
  • factor analysis
  • path analysis
  • direct and indirect effects