تعیین بهترین صفات گزینش برای بهبود عملکرد ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش خشکی

نویسندگان

چکیده

برای بازدهی بیشتر در اصلاح ارقام پیشرفته باید صفات مرفولوژیکی را که در افزایش عملکرد دانه موثرند شناخت و آن ها را به عنوان معیارهای انتخاب مورد استفاده قرار داد. به این منظور مطالعه ای بر روی 567 ژنوتیپ گندم نان انجام شد. ژنوتیپ ها همراه با ارقام شاهد کرج یک و سرداری کشت شدند. طرح آزمایشی مورد استفاده آگمنت (Augmented design) بوده و به منظور جوانه زنی بذرها یک بار آبیاری انجام شد. تجزیه واریانس داده ها تفاوت معنی داری بین بلوک ها از نظر صفات مورد مطالعه نشان نداد. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که بیشتر صفات همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه گیاه دارند. با انجام رگرسیون گام به گام هفت صفت وارد مدل شده و در مجموع 98.4 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه نمودند. تجزیه علیت برای عملکرد دانه گیاه نشان داد که صفات تعداد دانه در گیاه و عملکرد دانه سنبله، بیشترین اثر مستقیم مثبت و صفت تعداد دانه در سنبله، بیشترین اثر مستقیم منفی را بر عملکرد دانه گیاه دارند. بنابراین، صفات تعداد دانه در گیاه و عملکرد دانه سنبله به عنوان بهترین معیارهای انتخاب به منظور بهبود عملکرد دانه گیاه در شرایط تنش خشکی پیشنهاد می گردند.