ارزیابی تنوع ژنتیکی برای صفات زراعی، مورفولوژیکی و فنولوژیکی در سویا

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برای عملکرد و اجزای آن و برخی از صفات مورفولوژیک و فنولوژیک، 364 ژنوتیپ سویا در یک طرح آگمنت با سه شاهد و شش بلوک در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1383 مطالعه شدند. این ژنوتیپ ها شامل ژنوتیپ های خارجی و برخی ژنوتیپ های حاصل از برنامه های به نژادی در داخل کشور شامل 35 ژنوتیپ رشد محدود، 183 ژنوتیپ رشد نیمه محدود و 149 ژنوتیپ رشد نامحدود سویا، اکثرا از گروه های رسیدگی 1 تا 4 بودند. ژنوتیپ های مورد بررسی برای اکثر صفات تنوع مطلوبی نشان دادند زیرا ژنوتیپ ها از گروه های رسیدگی متفاوت بودند. صفات تعداد غلاف در شاخه فرعی، تعداد شاخه فرعی و تعداد گره نازا در مرحله رشد رسیدگی ضریب تغییرات فنوتیپی بالایی داشتند. درصد روغن و پروتئین و تعداد گره در مرحله شروع تشکیل دانه ضریب تغییرات فنوتیپی پایینی داشتند. صفات وزن یک بوته، تعداد دانه در بوته و تعداد غلاف در بوته بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه در بوته داشتند. بین ارتفاع گیاه و صفات مربوط به دوره رشد مانند تعداد روز از جوانه زنی تا گلدهی کامل و تعداد روز از جوانه زنی تا رسیدگی کامل همبستگی مثبت و معنی داری در سطح %1 مشاهده شد. تجزیه خوشه ای بر اساس عملکرد و اجزای آن 364 ژنوتیپ را در سه گروه قرار داد. توابع تشخیص برای سه گروه حاصل از تجزیه خوشه ای صفات عملکرد و اجزای آن به دست آمد. دو تابع حدودا %100 از واریانس بین ژنوتیپ ها را تبیین کردند. مهم ترین صفات در تشخیص این گروه ها تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Genetic Diversity for Agronomic, Morphological and Phenological Traits in Soybean

نویسندگان [English]

  • B. Masoudi
  • M. R. Bihamta
  • H. R. Babaei
  • S. A. Peyghambari
چکیده [English]

In order to study the genetic diversity of yield and its components, and also some of morphological and phenological characteristics, 364 soybean genotypes were studied, based on an augmented design with three checks and six blocks, in Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran, during 2003-04. These genotypes ( 35 determinate, 183 semi determinate and 149 indeterminate, most of them were from 1-4 maturity groups) were includedmostly imported genotypes and some of germ plasm from national breeding programs. Results showed that there were highly significant differences among genotypes for all studied characteristics, because they were from different maturity groups. Number of pods in branches, number of branches and number of sterile nods in the beginning of maturity stage, had high phenotypic coefficients of variations. The percent of oil and protein and number of nods in the beginning of seed constitution stage had low phenotypic coefficients of variations. The results of simple correlation showed that the biomass, number of seeds and number of pods per plant had high correlation with seed yield per plant. The traits related to growing stages such as days to complete flowering and days to complete maturity, had significantly positive correlation with plant height (P < 1%). Based on cluster analysis, 364 genotypes were classified in three groups for yield and its components traits. The discriminate functions for three groups, obtained by cluster analysis, were also formulated. Two functions described 100% of variance among genotypes. The most important characters for distinguishing these groups were number of seeds per plant, seeds yield and biological yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soybean
  • Genetic diversity
  • Correlation
  • cluster analysis
  • Discriminate Functions Analysis