واکنش تعدادی از لاین ‌های پیشرفته و ارقام گندم نسبت به عوامل بیماری پوسیدگی معمول ریشه و طوقه در شرایط مزرعه در استان فارس

نویسندگان

چکیده

بیماری پوسیدگی معمول ریشه و طوقه گندم که توسط قارچ های Bipolaris sorokiniana و گونه های مختلف جنس Fusarium ایجاد می شود، در برخی از مناطق گرمسیر و معتدل استان فارس شایع می باشد. استفاده از مقاومت و تحمل یکی از روش های مهم مبارزه با این بیماری محسوب می گردد. در این بررسی واکنش 114 لاین پیشرفته و رقم گندم نان (Triticum aestivum L.) طی دو سال اول زراعی 1375 تا 1377 در قطعه زمینی با سابقه آلودگی زیاد در منطقه بیضا فارس مورد مطالعه قرار گرفت. در سال اول بررسی ده لاین و رقم تحمل و مقاومت خوبی از خود نشان دادند و بقیه حساس بودند. در سال سوم از بین آن ها شش لاین و رقم که نسبت به زنگ زرد نیز متحمل و یا مقاوم بودند انتخاب، و در دو گروه پنج تائی با رقم حساس فلات در دو منطقه استهبان (معتدل) و قیرو کارزین (گرم) در قطعه زمین هایی با آلودگی زیاد، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، از نقطه نظر راندمان محصول مورد مقایسه قرار گرفتند. در منطقه معتدل، رقم مرودشت و لاین M-75-20 و در منطقه گرم رقم چمران بیشترین میزان محصول را نسبت به سایر ارقام داشتند و رقم فلات به عنوان شاهد حساس کمترین میزان محصول را دارا بود (P=%1). با توجه به این نتیجه رقم مرودشت جهت کشت در اراضی آلوده مناطق معتدل گرم توصیه می گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Field reaction of some wheat advanced lines and cultivars to common root and crown rot pathogens in fars province

نویسندگان [English]

  • B. Mansoori
  • M.A. Pazhoumand
چکیده [English]

Common root and crown rot, mainly caused by the soil fungi, Bipolaris sorokiniana and Fusarium spp. is a serious problem in some wheat growing areas in Fars province, Iran. Resistance or tolerance is an important control strategy In a study conducted during 1995-1997, 114 advanced lines and cultivars of wheat (Triticum aestivum L.) were screened in a highly infested field at Bayza district, Fars province for reaction to the disease. Ten lines and cultivars showed considerable field resistance or tolerance. Among these, six yellow rust resistant/tolerant lines or cultivars were selected and compared for yield in a randomized complete block design with four replications established in a highly infested soil at Estahban (moderate ) and Ghir-Karzin (warm) regions of the province in 1997-98. Cultivar Marvdasht and line M-75-20 had the highest yields in the moderate and cultivar Chamran in the warm regions of the province (p=1 %). Based of these results, cv. Marvdasht is recommended to be planted in the infested fields of the moderate,- and cv. Chamran in the warm areas of the province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • Cultivars
  • advanced lines
  • common root and crown rot
  • resistance