بررسی اثر تراکم کاشت بر صفات مختلف ارقام امید بخش سورگوم علوفه ‌ای

نویسنده

چکیده

در این تحقیق سه رقم سورگوم علوفه ای به نام های KFS2, KFS1 و KFS3 با استفاده از طرح آماری فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی به منظور تعیین مناسب ترین تراکم کاشت در سه تکرار به مدت دو سال (81-1380) در کرج کاشته شدند. تراکم های مورد بررسی167 ، 208،278 و 417 هزار بوته در هکتار بودند. کود فسفات آمونیوم بر مبنای 115 کیلوگرم P2O5 و در مجموع 183 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در چهار نوبت مصرف شد. از همه تیمارها دو چین علوفه برداشت شد. چهار صفت شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه، عملکرد علوفه تر و خشک در هر چین یادداشت برداری گردید و برداشت از سطح 7.8 مترمربع به عمل آمد. داده های دو سال مورد تجزیه واریانس مرکب قرار گرفت و میانگین به روش دانکن مقایسه شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد بین سال ها به جز برای ارتفاع بوته، ارقام به جز برای تعداد پنجه، اثر متقابل سال × رقم به جز برای تعداد پنجه، تراکم کاشت، اثر متقابل سال × تراکم کاشت به جز برای عملکرد علوفه خشک، اثر متقابل رقم × تراکم کاشت و اثر متقابل سال × رقم × تراکم کاشت به جز برای ارتفاع بوته اختلاف معنی دار در سطح 1% وجود دارد و فقط اختلاف موجود در اثر متقابل رقم × تراکم کاشت برای ارتفاع بوته در سطح 5% بود. با مقایسه میانگین ها به روش دانکن، همه صفات مورد بررسی در سال اول و در گروه اول قرار گرفتند. ارقام KFS1 و KFS3 به ترتیب از نظر عملکرد علوفه تر با 126.7 و 124.5 و علوفه خشک با 24.38 و 23.05 تن در هکتار و از نظر ارتفاع با 186 و 178 سانتی متر در گروه اول قرار گرفتند. کمترین عملکرد علوفه خشک به میزان 20.18 تن در هکتار از رقم KFS2 و بیشترین و کمترین عملکرد علوفه خشک به ترتیب در تراکم های کاشت 278 و 417 هزار بوته در هکتار به دست آمد. گرچه تعداد پنجه در چین اول با چین دوم اختلاف معنی داری داشت، ولی ارقام مورد بررسی در متوسط دو چین از نظر تعداد پنجه تفاوت آماری نداشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of the effect of plant density on different characteristics of promising forage sorghum cultivars

نویسنده [English]

  • A. Fouman Ajirlou
چکیده [English]

Three forage sorghum cultivars named KFS 1, KFS2 and KFS3 were studied for determination of the most suitable plant density, in factoril experiment based on a randomized complete block design in three replications at Karaj in 2001-2002. Plant densities were 167, 208, 278 and 417 thousands plants per hectare. Ammonium phosphate on the base of P2O5 Was applied at 115 kgha-1 and total nitrogen used was 183 kgha-1 at four times. Four traits including green fodder, dry matter, plant height and tiller number were measured in each cuting. Harvesting was conducted from 7.8 m2 area. Two years data were analyzed in combined analysis and the means were compared with Duncan's multiple range test (DMRT) method. Results showed significant differences between years (except for plant height), cultivars (except for tiller No.), year x cultivar interaction (except for tiller No.), plant density ,year x Plant density interaction (except for dry matter), cultivar x plant density interaction (except for plant height at 5% level probability) and year x cultivar x plant density interaction (except for plant height)at 1% level of probability. By means comparison with DMRT showed, all of studied traits ranked in the first group at first year. The cultivars KFS1 and KFS3 with 126.7, 124.5 tha-1 of green fodder, 24.38, 23.05 tha-1of dry matter, 186 and 187 cm of plant height ranked in the first group. KFS2 produced the lowest dry matter yield with an average of 20.18 tha-1. Plant densities of 278 and 417 thousands plant ha-1 had the highest and lowest dry matter yield, respectively. The tiller number differed significantly in the first and second cuts, but there were not significant difference in the means of tiller number among the studied cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • forage sorghum
  • Cultivars
  • plant density
  • cutting