شناسایی پاتوتیپ های Blumeria graminis f.sp. tritici عامل بیماری سفیدک پودری گندم از چند منطقه ایران

نویسندگان

چکیده

سفیدک پودری یکی از بیماری های مهم غلات خصوصا در مناطق مرطوب است. برای تهیه ارقام مقاوم به این بیماری شناسایی ساختار ژنتیکی قارچ عامل بیماری و میزبان اولین گام است. در سال 1384 نمونه هایی از گندم آلوده به عامل بیماری از استان های مختلف کشور جمع آوری و به گلخانه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انتقال یافتند. با استفاده از گیاهچه های رقم حساس بولانی، هجده جدایه خالص سازی شده انتخاب و تکثیر شدند. تعیین پاتوتیپ های عامل بیماری و فاکتورهای بیماریزایی (ژن های بیماریزایی) آن ها با استفاده از هفده رقم افتراقی (لاین های ایزوژنیک) انجام شد. صفت مورد ارزیابی تیپ آلودگی بود و بر اساس مقیاس 9-0 یادداشت برداری انجام شد. نتایج این تحقیق تعداد چهارده پاتوتیپ از هجده جدایه مورد بررسی را نشان داد. بالاترین تعداد فاکتور بیماریزایی متعلق به پاتوتیپ های شماره 6 و 12 از ورامین با تعداد 14 فاکتور بیماریزایی بود. این دو پاتوتیپ با 87.5 درصد بیماریزایی بیشترین توان بیماریزایی را دربین پاتوتیپ ها نشان دادند. کمترین فاکتور بیماریزایی متعلق به پاتوتیپ شماره 15 با 6 فاکتور بیماریزایی از استان مازندران بود. فقط یک پاتوتیپ از 14 پاتوتیپ شناسایی شده در بیشتر از یک منطقه (ورامین و مغان) جدا شد. این پاتوتیپ با دارا بودن 22.2 درصد از کل جدایه ها، به عنوان پاتوتیپ غالب در جمعیت مورد بررسی معرفی شد. نتایج این آزمایش نشان داد که اکثر پاتوتیپ ها بر روی ژن های مقاومت Pm5،Pm3b وPm3d بیماریزا بودند و ارقام استاندارد دارای ترکیب های ژنی Pm1,2,9و Pm2,4b,8 نسبت به اکثر پاتوتیپ ها مقاوم بودند. بررسی نتایج به دست آمده در سال های 1379 تا 1384 نشان می دهدکه درصد فراوانی بعضی از فاکتورهای بیماریزایی کاهش، بعضی افزایش و یا بدون تغییر محسوسی بودند، که میتواند بیانگر تغییر و تحول مداوم در پاتوتیپ های هر منطقه باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pathotypes of Blumeria graminis f.sp. tritici, the Causal Agent of Wheat Powdery Mildew from some Regions of Iran

چکیده [English]

Wheat powdery mildew is an important disease of wheat especially in humid areas. The disease which is caused by Blumeria graminis f.sp. tritici , has recently become serious in different provinces of Iran.The present study was carried out to investigate virulence factors and pathotypes of the pathogen in different provinces of Iran. Infected samples of wheat were collected from different provinces in 2005 and transferred to the greenhouse at Seed and Plant Improvement Institute in Karaj. After purification and multiplication of spores on susceptible cultivar Bolani, 18 isolates were evaluated for their virulence genes. Pure spores of each isolate was inoculated separately on the first leaves of 17 near isogenic lines (differentials) in the greenhouse. Infection types were assessed based on 0 to 9 scale, 12 and 16 days after inoculation. From the total of 18 isolates of Blumeria graminis f.sp. tritici , 14 pathotypes were identified. This indicated the high genetic variability in the population of the pathogen and presence of different pathotypes. Pathotypes No. 6 and 12 from Varamin with 87.8 % pathogenicity , were the most virulent pathotypes. Only one of the pathotypes were isolated from more than one region. High frequencies of virulence for genes Pm3b , Pm5 and Pm3d were found. Frequencies of virulence for Pm1,2,9 and Pm 2,4b,8 were low. Comparing the results of virulence surveys in different provinces during 2000 to 2006 showed an increase in frequencies of virulence for some resistance genes while virulence for some of genes had been decreased. It shows frequently variable pathotypes in every region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • Powdery mildew
  • pathotype
  • Frequency
  • virulence factor