ارزیابی تحمل به شوری ارقام تجاری و امیدبخش نیشکر در شروع رشد رویشی با استفاده از شاخص های مختلف تحمل به تنش

نویسندگان

چکیده

نیشکر (Saccharum officinarum L.) یکی از گیاهان قندی مهم است که بخش اصلی شکر مصرفی مردم جهان را تامین می کند. کشت این گیاه به دلیل افزایش تقاضا برای شکر و فرآورده های جانبی آن در مناطق نیمه گرمسیری خشک و نیمه خشک از جمله جنوب غربی ایران رو به گسترش است. شوری تنش غیر زیستی مهمی است که عملکرد نیشکر را در استان خوزستان به دلیل شور و سدیمی بودن زیاد خاک و وجود آب زیرزمینی بسیار شور در عمق کم، به شدت تحت تاثیر قرار داده است. در این تحقیق تحمل به شوری هفت رقم تجاری و امیدبخش نیشکر در مرحله ابتدای رشد رویشی با استفاده از غلظت های صفر (شاهد)، 0.25، 0.5 و 0.75 درصد نمک کلرید سدیم (NaCl) از طریق شاخص های مختلف تحمل به تنش و ترسیم نمودارهای سه بعدی و بای پلات پراکنش ژنوتیپ ها و شاخص ها با استفاده از یک طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در محیط کشت هیدروپونیک در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 1381 ارزیابی شد. با بررسی شاخص های مختلف برای عملکرد وزن خشک ارقام نیشکر مشخص شد که ژنوتیپ NCO-310 دارای پتانسیل تولید ماده خشک بالا در تمامی سطوح تنش بود. علاوه بر این رقم CP82-1592 در شدت تنش های متوسط و زیاد پتانسیل تولید ماده خشک نسبتا بالا و حساسیت کم و تحمل زیاد به تنش شوری را دارا بود. بر اساس شاخص تحمل به تنش (STI) به عنوان بهترین شاخص گزینش ژنوتیپ های متحمل به تنش و با عملکرد بالا می توان نتیجه گرفت که رقم تجاریNCO-310 و رقم امیدبخش CP82-1592 در کلیه سطوح تنش از جمله متحمل ترین ارقام بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Salt Tolerance in Commercial and Promising Sugarcane Cultivars at the Beginning of Growth Using Different Stress Tolerance Indices

نویسندگان [English]

  • M. Soltani Huwyzeh
  • A. Arzani
  • S. A. M. Mirmohammadi Maibody
چکیده [English]

Sugarcane (Saccharum officinarum L.) is one of the most important sugar crops that provides the major part of consumed sugar of the people worldwide. Because of the excessive demand for sugar and its byproducts, cultivation of sugarcane is expanding rapidly in subtropical arid and semi-arid regions such as south-west of Iran. Salinity is an important abiotic stress that causes reduction in sugarcane yield under saline and sodic conditions of soil and water in Khuzestan province. This study was conducted to evaluate seven commercial and promising sugarcane cultivars at formative stage for different stress tolerance indices and distribution of genotypes and indices in 3-D plots and biplots by using a complete randomized design with three replicates and four salinity treatments (0, 0.25, 0.5, 0.75 % NaCl) in a hydroponics system at research greenhouse of Isfahan University of Technology (IUT). Different tolerance and sensitivity indices for dry weight yield of sugarcane cultivars showed that NCO-310 genotype had high dry matter yielding potential in all stress levels. Also CP82-1592 genotype in medium and high level stress intensities had potential to yield relatively high dry matter and low sensitivity to salinity stress. Based on stress tolerance index (STI) revealed that NCO-310 (a commercial cultivar) and CP82-1592 (a promising line) at all salinity levels were the most tolerant cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sugarcane
  • Salinity stress
  • stress tolerance indices
  • commercial and promising cultivars