تعیین مناسب ترین عمق کاشت برای ژنوتیپ های گندم نان در شرایط دیم سردسیر مراغه

نویسندگان

چکیده

اعمال روش های خاک ورزی حفاظتی و ایجاد شرایط بهینه برای کاشت محصول در عمق مناسب که قابلیت جوانه زنی با استفاده از اولین بارندگی موثر و قبل از شروع فصل سرما را فراهم کند، امری مهم در افزایش محصول گندم در زراعت دیم به شمار می آید. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر عمق کاشت بر روی عملکرد دانه یک رقم و دو لاین جدید گندم در قالب طرح آزمایشی بلوک های نواری (استریپ پلات) در پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت سه سال زراعی ( 83- 1380) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. عامل عمودی شامل ژنوتیپ های گندم آذر 2، Ogosta/Sefid و Fenkang15/Sefid ، و عامل افقی محدوده عمق های کاشت 4 -2، 6 -4 و 8 - 6 سانتی متر بود. نتایج حاصله از تجزیه مرکب نشان داد که با افزایش عمق کاشت میزان عملکرد دانه، تعداد سنبله بارور در مترمربع، وزن هزار دانه و وزن بیوماس خشک به طور چشمگیری کاهش معنی داری نشان دادند. ژنوتیپ های گندم با افزایش عمق کاشت عکس العمل متفاوتی داشتند، به طوری که کاهش عملکرد دانه به ازای افزایش عمق کاشت در رقم آذر 2 نسبت به ژنوتیپ های دیگر بسیار زیاد و معنی‏دار بود. بیشترین میزان محصول رقم آذر2 از عمق 4-2 سانتی متری به میزان 2580 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده، از نظر عملکرد دانه بین ژنوتیپ های مورد مطالعه تفاوت معنی ‏دار در سطح احتمال 5 درصد وجود داشت و بیشترین میزان محصول مربوط به ژنوتیپ گندم نان Fenkang15/Sefied با 2149 کیلوگرم در هکتار است. بیشترین و کمترین تعداد سنبله به ترتیب 338 و 218 سنبله مربوط به عمق های 4-2 و 8-6 بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

OPRIATE SEEDING DEPTH FOR BREAD WHEAT GENOTYPES IN COLD DRYLANDS AREA OF MARAGHEH

نویسندگان [English]

  • ESKANDARI I
  • MOZAFAR ROUSTAEI
چکیده [English]

Conservation tillage practices and proper seeding depth of wheat for early emergence before the first effective rainfall are very important in dryland cold regions. An experiment was conducted during 2001-2004 cropping seasons at the Dryland Agricultural Research Station, located in the northwest of Iran. The main objective of this study was to find the optimal seeding depth for wheat production in dryland. The treatments were, three wheat genotypes (Azer 2, Ogosta/ Sefid and Fenkang15/Sefid) as the main plot and three seeding depth (2-4, 4-6 and 6-8 cm) as subplots in strip plot design with three replications. Data were analyzed by the analysis of variance method. When the F-test indicated statistical significance at the 1% level, means were compared by the Duncan, s new multiple range test. Results showed that increase in seeding depth decreased number of heads per square meter, kernel size, biomass and grain yield significantly. The highest grain yield was obtained at 4-6 cm seeding depth in Azer 2 with 2580 kgha-1. Genotypes differed significantly in grain yield. Fenkang15/Sefid with 2149 kgha-1 had the highest grain yield. The number of heads per m2 had the main effect on yield increase. The highest number of heads per m2 (338 head per square meter) belonged to 2-4 cm seeding depth .  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • COLD DRYLAND
  • SEEDING DEPTH
  • COLEOPTILE LENGTH
  • Grain yield