ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های بهاره کلزا در دو سال زراعی با شرایط آب و هوایی مختلف

نویسندگان

چکیده

عملکرد دانه و روغن، اجزای عملکرد، صفات زراعی و درصد روغن 18 ژنوتیپ بهاره کلزا در یک آزمایش دو ساله با شرایط آب و هوایی متفاوت (83-1381)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد بررسی گردید. نتایج تجزیه مرکب دو ساله داده های آزمایش نشان داد که اثر سال بر طول دوره رشد، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن در سطح یک درصد معنی دار بود. اگرچه کاهش طول دوره رشد در سال دوم آزمایش سبب کاهش معنی دار وزن هزار دانه ژنوتیپ ها گردید، ولی مساعد بودن شرایط آب و هوایی و افزایش تعداد ساعات آفتابی طی مراحل گلدهی و تشکیل دانه، سبب افزایش تعداد دانه در بوته و در نتیجه افزایش معنی دار عملکرد دانه و روغن در سال دوم نسبت به سال اول آزمایش شد. میانگین عملکرد دانه در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 2359 و 3318 کیلوگرم در هکتار بود. وزن هزار دانه هیبریدهای هایولا 401 (به ترتیب 4.64, 4.59 و 4.52 گرم برای هیبرید های هایولا 401 خارجی، صفی آباد و برازجان) و هایولا 420 (4.72 گرم) به طور قابل توجهی بیشتر از ژنوتیپ های دیگر بود. بیشترین درصد روغن (45.6 درصد) مربوط به ژنوتیپ آپشن 500 بود. هیبرید هایولا 420 به ترتیب با تولید 3560 و 2049 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه و روغن را داشت و با توجه به عملکرد بالا و خصوصیات زراعی مطلوب به نظر می رسد که این هیبرید می تواند همراه با هیبرید هایولا 401 به عنوان ارقام مناسب جهت کشت در مناطق شرقی گلستان توصیه شوند.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Yield and Yield Components of Canola Spring Genotypes in Two Years with Different Climate Conditions

نویسندگان [English]

  • A. Faraji
  • A. Soltani
چکیده [English]

  Seed and oil yield, yield components, agronomic traits and oil percentage of 18 canola spring genotypes were evaluated in a two year experiment with different climate conditions at Agricultural Research Station of Gonbad during 2002–2004. The experiment was a randomized complete block design with four replications. The results of combined analysis showed that the effect of year was significant on the number of days from emergence to physiological maturity, resistance to lodging, the number of grains per pod, 1000 seed weight and seed and oil yield at the 1% level. In the second year of the experiment, decrease in the number of days from emergence to physiological maturity resulted significant decrease in 1000 seed weight, however existence of good climate condition, greater sunshine during flowering and seed formation periods resulted in increase in seed and oil yield (because of the decrease in lodging and increase in the number of seed per pod). The seed yield of the second and the first year of experiment were 3318 and 2359 kgha-1, respectively. The 1000 seed weight of Hyola 401 and Hyola 420 hybrids were more than those of other genotypes. The 1000 seed weight of Foreign Hyola 401, Safiabad Hyola 401, Borazjan Hyola 401 and Hyola 420 hybrids were 4.59, 4.64, 4.52 and 4.72 g, respectively. Option 500 had the highest oil percent (45.61%).The Hyola 420 hybrid had the highest seed (3560 kgha-1) and oil (2049 kgha-1) yield. Regarding of high yield and good vegetative characters, it seems that this hybrid and Hyola 401 can be recommended for planting in east part of Golestan.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola
  • genotype
  • climate conditions
  • Oil Percent
  • seed yield