واکنش تعدادی از لاین‌های پیشرفته سویا نسبت به بیماری پوسیدگی ‌ذغالی

نویسندگان

چکیده

    به منظور دستیابی به ارقام متحمل به بیماری پوسیدگی ذغالی، در سال ‌ های 1380 و 1381 در قطعه زمینی الوده به عامل بیماری واقع در شهرستان جویبار استان مازندران، 121 لاین خالص سویا مورد بررسی قرار گرفتند. با نمونه ‌ برداری از خاک، اندام ‌ های الوده کننده قارچ عامل بیماری به عنوان مایه اولیه تلقیح 35 عدد سختینه زنده در هرگرم خاک تعیین و آزمایش در قالب طرح لاتیس مربع ساده با دو تکرار انجام شد. در هر کرت به طول پنج متر، سه خط از هر لاین با فاصله نیم متر از یکدیگر کاشته شد و فاصله بین بوته ها در هر خط ده سانتی ‌ متر در نظرگرفته شد. وجود سختینه ‌ ها در روی ریشه و طوقه به عنوان ملاک تشخیص بوته ‌ های آلوده از سالم قرار گرفت . نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب داده ‌ های حاصل از شمارش تعداد بوته ‌ های آلوده در تیمارهای مختلف ، اختلاف معنی ‌ داری از نظر میزان آلودگی به پوسیدگی ذغالی را بین لاین ‌ ها نشان داد. بعضی از لاین ‌ ها حساسیت زیاد (با 100% آلودگی ) و برخی دیگر تحمل خوبی نسبت به این بیماری از خود نشان دادند. به طور کلی گروه ‌ های دیررس به بیماری فوق، متحمل ‌ تر بودند. در مقایسه میانگین ‌ ها (آزمون کلاستر) لاین ‌ های خالص J. K-695 , B. P-692 و K. S- 69035 با کمترین میزان آلودگی به پوسیدگی ذغالی در گروه متحمل قرار گرفتند. با تلفیق نتایج حاصل از این بررسی و اطلاعات زراعی موجود در مورد خصوصیات کمی و کیفی ، دو لاین B. P-692 و J. K-695 به عنوان ارقام مناسب جهت کاشت در این استان انتخاب و با نام ‌ های ساری و تلار معرفی شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reaction of some Soybean Advanced Lines to Charcoal Rot Disease,

نویسندگان [English]

  • S. Rayatpanah, S
  • V. Alavi
  • G. Arab
چکیده [English]

In order to determine the tolerant cultivars to charcoal rot disease,caused by Macrophomina phaseolina,121 soybean lines were evaluated in field conditions during 2001 and 2002. Initial densities of the fungal inoculum was 35 microsclerotia per gram of soil. The experiment was carried out in a simple lattice square design with 121 plots in two replications. In each plot one soybean line was planted on three rows (5m long). Distance between rows was 50 cm and between plants 10 cm. Infected plants were differentiated from healthy ones, based on the level of colonization and presence of microsclerotia on the lower parts of stems and roots. The results of combined analysis of variance showed significant differences between soybean lines in reaction to the disease. Lines exhibited reactions from moderately resistance to high susceptibility (up to 100% infection). Generally,the late maturity groups of soybean were more tolerant to the disease. Lines B.P-692, J.K-695 and K.S-69035 showed the highest tolerance to charcoal rot. Based on the results in this study and the qualitative and quantitative agronomy characteristics, two lines J.K-695 and B.P-692 were selected as the suitable cultivars and introduced as Sari and Telar for cultivation in Mazandaran region.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • soybean
  • advanced lines
  • charcoal rot disease
  • resistance