اثر اپیستازی برای عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک در ذرت با استفاده از تلاقی های آزمون سه جانبه

نویسندگان

چکیده

انتخاب روش اصلاحی موثر، نیازمند اطلاع دقیق و گسترده از نحوه کنترل ژنتیکی صفات می باشد. به منظور برآورد اثر اپیســـتازی در کــنترل ژنتیکی عملکرد، اجزای عملکرد دانه و برخی صفات مورفولوژیک ذرت، ترکیبـــات B73×MO17 و B73×K74/1 با استفاده از طرح تلاقی های آزمون سه جانبه در سال 1380 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس تلاقی های آزمون L1 (=F2 × P1) ، L2 (=F2 × P2) و L3 (=F2 × F1) در هر دو ترکیب نشان داد که تفاوت معنی داری بین میانگین های تلاقی های آزمون والدینی (L1 و L2 ) برای کلیه صفات مورد بررسی وجود دارد. غیر از تعداد برگ در بوته در هر دو ترکیب، وزن چوب بلال در ترکیب B73×MO17 و فاصله زمانی از گرده افشانی تا ظهور تارهای ابریشمی در ترکیب B73×K74/1 ، میانگین تلاقی با محک B73 برای کلیه صفات مورد مطالعه از تلاقی با محک والدی دیگر (MO17 در B73×MO17 و K74/1 در B73×K74/1) بزرگ تر بود. بنابراین انتظار می رود که در ترکیب های مذکور اینبردلاین B73 نقش مهمی در اثر اپیستازی داشته باشد. آزمون F نشان داد که اپیستازی کل برای کلیه صفات مورد مطالعه در هر دو آزمایش معنی دار بود. همچنین تفکیک اثر اپیستازیِ کل به اجزای قابل تثبیت ( افزایشی× افزایشی) و غیرقابل تثبیت (افزایشی×غالبیت و غالبیت×غالبیت) نشان داد که اپیستازی افزایشی×افزایشی برای تعداد روز تا ظهور تارهای ابریشمی در هر دو تلاقی و فاصله زمانی از گرده افشانی تا ظهور تارهای ابریشمی و ارتفاع بوته در تلاقی B73×MO17 معنی دار (05/0>P) است، در حالی که برای بقیه صفات معنی دار نبود. همچنین مشخص شد که آثار اپیستازی افزایشی×غالبیت و غالبیت×غالبیت برای همه صفات مورد مطالعه در هر دو تلاقی معنی دار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Epistasis Effects of Yield and some Morphological Traits in Maize by Triple Testcross

نویسندگان [English]

  • F. Azizi
  • A. Rezaie
چکیده [English]

Choice of efficient breeding program depends on the knowledge of the genetic system controlling the character to be improved. To estimate the genetic parameters for yield, yield components and some other morphological traits in corn (Zea mays L.), B73×MO17 and B73×K74/1 crosses were studied by triple testcross method. The experiments were conducted at research field of Seed and Plant Improvement Institute (SPII) in 1999-2001. Significant differences were observed among means of F1 , P1 and P2 testcrosses for all of the traits in both crosses. The B73 testcrosses generally had greater means than MO17 and K74/1 testcrosses except for number of leaves in two crosses, cob weight in cross B73×MO17 and anthesis silking interval in cross B73×K74/1. B73 testcross seems to contribute significantly in the expression of positive epistatic effects. Epistasis effects were significant for all of the traits in both crosses. Partitioning of the epistasis effects into fixable and non-fixable components revealed that additive×additive effects (fixable) were not significant for the traits except for days to silking in both cross, anthesis silking interval and plant height in cross B73×MO17, but additive×dominance and dominance×dominance effects (non-fixable) were significant for all of the traits in both crosses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maize
  • testcross
  • triple testcross
  • epistasis
  • yield
  • morphological traits