بررسی تبادلات گازی و ثبات وزن دانه در ژنوتیپ های مختلف جو در شرایط تنش خشکی

به منظور تعیین پایداری وزن دانه با استفاده از خشک کننده‌ های شیمیایی (Chemical Desiccations) و همچنین بررسی روابط مربوط به تبادلات گازی در ارقام پیشرفته جو دیم، این بررسی در سال زراعی 2-1381 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو در استان کردستان انجام شد. از یک طرح کرت ‌های خرد شده با دو کرت اصلی (دیم و آبیاری) و 24 رقم و لاین پیشرفته جو دیم (کرت ‌های فرعی) در قالب بلوک‌ های کامل تصادفی، در سه تکرار استفاده شد. ده روز بعد از گرده‌ افشانی با استفاده از پاشیدن محلول کلرات سدیم 0.4% بر روی اندام ‌های هوایی در کرت ‌های آبیاری شده، فتوسنتز مختل گردید. محتوی نسبی آب برگ در کرت ‌های بدون آبیاری (دیم) و پارامترهای گازی از قبیل فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، هدایت مزوفیلی، غلظت Co2 زیر روزنه‌ ای، تعرق و کارآیی مصرف آب با استفاده از دستگاه IRGA در دو شرایط دیم و آبی اندازه‌ گیری شد. وزن دانه کلیه ارقام در تیمار محلول پاشی کاهش یافت. همبستگی قوی بین این کاهش با کاهش حاصل از تنش خشکی (دیم) وجود داشت (**0.7= r) بر اساس شاخص حساسیت به تنش (SSI)،ارقام به سه گروه حساس، متوسط و متحمل به خشکی گروه‌ بندی شدند. به جز کارآیی مصرف آب کلیه پارامترهای مربوط به تبادلات گازی در شرایط تنش (دیم) کاهش یافت اما میزان کاهش در ارقام و لاین‌ های متحمل کمتر از ارقام و لاین‌ های حساس بود. تفاوتی بین ارقام حساس و متحمل از لحاظ محتوی نسبی آب برگ مشاهده نشد.