بررسی مقاومت تعدادی از ارقام تجاری و لاین های امید بخش گندم به چهار پاتوتیپ قارچ Blumeria graminis (Dc. Ex Merat ) Speer f. sp. tritici در گلخانه

کریمی جشنی منصور,; ترابی محمد,; روستایی علی,; اعتباریان حسن رضا,; اخوت سیدمحمود,; یزدان پناه فرزانه,

doi:10.22092/spij.2017.110619

بررسی مقاومت تعدادی از ارقام تجاری و لاین های امید بخش گندم به چهار پاتوتیپ قارچ Blumeria graminis (Dc. Ex Merat ) Speer f. sp. tritici در گلخانه

نویسندگان

10.22092/spij.2017.110619

چکیده

در این بررسی مقاومت 24 لاین امیدبخش و هشت رقم تجاری گندم نسبت به چهار پاتوتیپ عامل سفیدک پودری گندم مطالعه شد. این بررسی در گلخانه های موسسه تحقیات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال های 1382 و 1383 انجام شد. جدایه های قارچ که از استان های مازندران، گلستان و فارس جمع آوری شده بودند، در گلخانه تک اسپور و خالص شدند. برای تعیین پاتوتیپ ها و فاکتورهای بیمایزائی جدایه ها از 30 لاین ایزوژنیک یا ارقام افتراقی بین المللی استفاده شد. نتایج مطالعات چهار پاتوتیپ را مشخص کرد. پاتوتیپ شماره 4 بالاترین بیماریزایی را نشان داد. برای تعیین مقاومت، لاین های امید بخش و ارقام تجاری گندم در گلدان های به قطر 12 سانتی کاشته شدند و در مرحله یک تا دو برگی ، گیاهچه با کنیدی های قارچ عامل بیماری مایه زنی شدند. گلدان ها در دمای 18-22 درجه سانتی گراد ، رطوبت نسبی 95-100 درصد و تناوب نوری 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی در گلخانه نگهداری شدند. بعد از 12 و 16 روز در دو نوبت ، از تیپ آلودگی بر اساس مقیاس 0-4 یادداشت برداری گردید. پس از تجزیه و تحلیل آماری داده ها، لاین N-78-8 مقاوم ترین و لاین های C-73-5، M-81-13، N-80-16، N-80-14 و رقم هیرمند مقاومت بالایی در مقابل چهار پانوتیپ عامل بیماری از خود نشان دادند. لاین های N-79-7، N-80-10 و N-80-19 جزو حساس ترین و ارقام شیراز، سرخ تخم، بولانی، زرین، و لاین های N-78-3 و N-80-14 حساسیت بالایی از خود نشان دادند. سایر ارقام و لاین ها دارای مقاومت نسبی بودند.