ارتباط میان سطح پلوییدی و تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه در سرده یونجه

نویسندگان

چکیده

تعیین سطح پلوئیدی اهمیت فراوانی در مطالعه روابط خویشاوندی گونه ها، تهیه هیبریدهای بین گونه ای و برنامه های به نژادی گیاهان دارد. این کار معمولا از طریق شمارش کروموزمی در سلول های مریستم ریشه انجام می گیرد. سرده یونجه (Medicago sp.) با حدود 85 گونه علفی یک ساله و چند ساله دارای سطوح پلوییدی متفاوتی بوده، ولی از آنجا که اندازه کروموزم ها در گونه های این سرده بسیار کوچک است، شمارش کروموزمی سلول های بدنی در مرحله متافاز به سختی امکان پذیر است. بنابراین در این تحقیق برای اولین بار امکان استفاده از شمارش کلروپلاست سلول های محافظ روزنه به عنوان یک روش جانشین ساده و آسان برای تعیین سطح پلوئیدی در یونجه مورد بررسی قرار گرفت. به همین جهت ارتباط و همبستگی سطح پلوئیدی و تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه، در 17 گونه این سرده مطالعه گردید. از برگ های جوان میانی گیاهان گلخانه ای هر گونه سه نمونه به طور تصادفی انتخاب و تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه سطح زیرین برگ در بیست جفت سلول شمارش گردید. برای تعیین سطح پلوئیدی، روش معمول شمارش کروموزم در سلول های متافازی مریستم انتهایی ریشه انجام و حداقل ده پهنه متافازی میتوز برای هر گونه مطالعه گردید. نتایج نشان دهنده همبستگی مستقیم (r=0.98) سطح پلوئیدی با تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه در کلیه گونه های مورد مطالعه بود. به طوری که تعداد کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه در گونه های تتراپلوئید M. scutellata (L.) Mill. Gard.، M. rugosa Desr. و M. sativa L. تقریبا دو برابر کلروپلاست های آن در گونه های دیپلوئید M. noeana Boiss.، M. minima (L.) Bartalini.، M. truncatula Gaetn.، M. littoralis Rhode.، M. coronata (L.) Bartalini.، M. radiate L.، M. laciniata (L.) Mill. Gard.، M. arabica (L.) Huds.، M. ciliaris (L.) Krocker.، M. lupulina L.، M. polymorpha L.، M. constricta Durieu.، M. orbicularis (L.) Bartalini. و M. rigidula (L.) All. بود. بنابراین با توجه به مشاهدات فوق شمارش کلروپلاست های سلول های محافظ روزنه به عنوان یک روش نوین برای تعیین سطح پلوییدی در سرده یونجه توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between the ploidy level and chloroplast number in stomatal guard cells of medicago sp

نویسندگان [English]

  • F. Ghanavati
  • J. Mozafari
  • A.A. Maasoumi
چکیده [English]

Determination of ploidy level is requird for studying interspecific relationship, genetics of transgenic plants and developing interspecific hybrids in breeding programs. Genus Medicago is the most important forage crop of Fabaceae family. There are almost 85 annual and perennial species under this genus. Species of this genus have small chromosomes with different ploidy levels, requiring extensive ploidy analysis in its breeding program. Therefore, an efficient technique is needed for determination of the ploidy level. The relationship between ploidallevel and the number of chloroplasts in stomatal guard cells was studied in order to examine the ! possibility of using cloroplast count as an alternative to chromosome count. Three randomly selected middle leaves of greenhouse grown plants were used for chloroplast counting in twenty pairs of stomatal guard cells per each leaf. Chromosome numbers were also determined in root tip squashes of studied plants. The ploidy level was highly correlated with the number of chloroplast in stomatal guard cells of lower surface of the leaf. Number of chloroplasts in tetraploid species M sativa L., M scutellat (L.) Mill. Gard. And M rugosa Desr. was approximately twice as many as the number of chloroplasts in diploid speciesM coronata (L.) Bartalini, M radiate L., M rigidula (L.) All., M polymorpha L., M constricta Durieu., M noeana Boiss., M minima (L.) Bartalini., M truncatula Gaetn., M littoralis Rhode., M orbicularis (L.) Bartalini., M laciniata (L.) Mill. Gard., M arabica (L.) Huds., M ciliaris (L.) Krocker. And M lupulina (L.). Our results suggest that this method can successfully be used for determination of ploidy level in Medicago species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medicago sp
  • Ploidy level
  • stomatal guard cell
  • chloroplast