تجزیه دای آلل تیپ آلودگی برای نژادهای +6E130A و +166E42A زنگ زرد در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم

نویسندگان

چکیده

به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به زنگ زرد و برآورد اجزا ژنتیکی، چهار لاین پیشرفته گندم که در آزمایش های سال های قبل مقاومت خوبی نشان داده بودند به همراه رقم حساس بولانی در قالب یک طرح دای آلل به صورت یک طرفه تلاقی داده شدند. آزمایش مایه زنی و ارزیابی واکنش گیاهچه ها در سال 1381 در گلخانه واحد پاتولوژی غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر انجام شد. گیاهچه های والدین و F1 ها توسط دو نژاد 6E130A+ و 166E42A+ به طور جداگانه مایه زنی شده و تیپ آلودگی آن ها 18 روز بعد از مایه زنی یادداشت برداری گردید. تجزیه دای آلل به روش گریفینگ و جینکز و هیمن انجام شد. نتایج تجزیه واریانس Wr+Vr و Wr-Vr، تجزیه رگرسیون Wr و Vr و برآورد پارامترهای ژنتیکی بر اهمیت توام اثرات افزایشی و غالبیت در شرایط نژاد 6E130A+ و بر اهمیت توام اثرات افزایشی، غالبیت و اپیستازی در شرایط نژاد 166E42A+ دلالت داشت. وراثت پذیری عمومی و خصوصی در شرایط نژاد 6E130A+ به ترتیب %97 و %58 و در شرایط نژاد 166E42A+ به ترتیب %99 و %81 به دست آمد. لاین M-78-16 در شرایط هر دو نژاد بیشترین مقدار ترکیب پذیری عمومی در جهت کاهش تیپ آلودگی را داشت از این رو استفاده از آن در برنامه های اصلاحی مقاومت به زنگ زرد توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Diallel analysis of infection types of two yellow rust pathotypes, 6e130a+and 166e42a+,in some advanced lines of wheat

نویسندگان [English]

  • M. Zahravi
  • A. Taleei
  • H. Zeynali
  • M.R. Ghanadha
چکیده [English]

Four advanced lines of wheat which had appeared to be resistant to yellow rust in past years, along with the susceptible cultivar Bolani were intercrossed in one-way diallel cross. Seedlings were grown in greenhouse until the first leaves fully expanded and then inoculated with two pathotypes (race) 6E130A+and 166E42A+of yellow rust, separately. Infection types were scored 18 days after inoculation. Diallel analysis was done by two methods of Griffing, and links and Hayman. Results of analysis of variance of Wr + Vr and Wr - Vr, regression analysis of Vr and Wr and estimates of genetic parameters indicated the importance of additive and dominance effects with pathotype 6E130A+ and importance of additive, dominance and epistatic effects with pathotype 166E42A+. Broad-sense and narrow-sense heritability of infection type were estimated 97% and 58% for pathotype 6E130A+and 99% and 81% for pathotype 166E42A+, respectively. Line M-78-16 possessed the greatest general combining ability to decrease infection type and therefore was suggested to be included in breeding programs for resistance to yellow rust.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • yellow rust
  • infection type
  • diallel analysis